Het Panel Presentie werd begin vorig jaar opgericht na een serie artikelen in deze krant over het staan van christenen in de samenleving. Het netwerk bezint zich op maatschappelijke ontwikkelingen en vertegenwoordigt de gereformeerde gezindte in de media.

De negen leden van het Panel Presentie komen elke zes weken bijeen om actuele maatschappelijke trends te bespreken en informatie uit te wisselen. „We proberen te duiden wat er zich in de samenleving voordoet”, aldus Schalk. „De presentie-gedachte willen we vorm en inhoud geven door ons te organiseren, elkaar te ontmoeten en van elkaar te leren.”

Het panel is tot nog toe weinig naar buiten getreden. Een bewuste keus, verklaart Schalk. „Publiciteit is niet ons doel, dat doen de organisaties zelf wel. Als panel willen we niet etaleren wat we doen.” Bovendien vragen gevoelige thema’s soms een benadering in stilte.

In een jaar tijd heeft het panel twee keer van zich laten horen met oproepen aan de kerken tot gebed: de eerste keer bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 en vorige week, vanwege biddag, voor de nood in Nederland.

Activiteiten

Achter de schermen is er echter meer werk verzet. Panelleden hebben, mede vanuit de verantwoordelijkheden in hun reguliere werk voor onder andere RMU, NPV, Prisma, Driestar Educatief en VGS, in totaal ruim veertig activiteiten ondernomen. Dergelijke initiatieven noteert het panel ook op zijn eigen activiteitenlijstje, in de wetenschap dat deze ook zonder het panel zouden kunnen gebeuren.

Het overzicht meldt onder andere gesprekken met PVV, VVD, D66, CDA, CU en SGP over grondrechten, artikel 23 (vrijheid van onderwijs) en de winkeltijden. Verder heeft de VGS bijvoorbeeld een gesprek gevoerd met uitgever Noordhoff over plannen om homogezinnen op te nemen in lesmateriaal. Een vervolggesprek staat nog op stapel. NPV en Lindeboom Instituut hebben deelgenomen aan euthanasiediscussies rond het burgerinitiatief Uit Vrije Wil en de Week van Voltooid Leven.

De negen panelleden hebben verder onderling afgesproken om in een bepaalde periode met twee mensen buiten de eigen kring te spreken over botsende grondrechten. „Lijkt weinig, maar achttien gesprekken is best veel. Zo kun je dingen in beweging zetten. Binnen de mogelijkheden die panelleden naast hun gewone werk hebben, is er meer tot stand gebracht dan we voor mogelijk hadden gehouden.”

Driestar Educatief werkt met drie interactieve bijeenkomsten aan praktische toerusting van christenen voor hun functioneren in een seculiere maatschappij. „We kunnen niet langer zuilbewoners zijn”, aldus de hogeschool in een folder. De vraag is hoe wij kunnen participeren zonder „onze roeping te laten elimineren.”

Voorbeelden van het vertegenwoordigen van de gereformeerde gezindte in de media zijn er aanmerkelijk minder. Leden van het panel hebben nog niet bij praatprogramma’s als Pauw & Witteman of Het Elfde Uur aan tafel gezeten. „Niet dat we daarvoor weglopen, maar het is geen doel op zichzelf.” Op opiniepagina’s van de Volkskrant, Trouw en Elsevier zijn wel enkele bijdragen verschenen.

Versnippering

De gereformeerde gezindte kent inmiddels een reeks initiatieven gericht op toerusting, bezinning en het uitdragen van Bijbelse standpunten in de samenleving: het Platform Waarden en Normen, stichting Mediawijzer, Platform Zorg voor Leven, Christelijk Conservatief Beraad, het Panel Presentie en het Woerdens beraad. Schalk ziet deze versnippering niet als probleem. „Vertegenwoordigers van het ene initiatief zitten soms ook in een ander. Dat is juist de platformgedachte: vanuit eigen taak elkaar te versterken.”

De woordvoerder voelt er niet voor initiatieven samen te voegen. „Het Panel Presentie werkt als een schakelkast. Wij zetten andere organisaties, NPV, RMU, Driestar Educatief, Lindeboom, VGS, soms met een stroomstootje op een bepaald spoor. Als we alles onder één paraplu brengen, is de kans groot dat er prioriteiten gesteld moeten worden, waardoor belangrijke zaken blijven liggen.”

Wonderen

Schalk wil de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland niet alleen negatief duiden. „Er gebeuren wonderen.” De panelwoordvoerder wijst op de discussie rond artikel 23, de vrijheid van onderwijs. „De VVD heeft artikel 23 een aantal jaren losgelaten, maar gaat nu weer uit van de waarde van de vrijheid van onderwijs.”

Ook rond de winkeltijdenwet ziet Schalk een opmerkelijke ontwikkeling. „De VVD schuift op dit moment de behandeling van een wetsvoorstel van GroenLinks en D66 voor zich uit. Een jaar geleden hadden we dat niet voor mogelijk gehouden.”

De RMU-directeur erkent dat deze voorbeelden druppels op een gloeiende plaat zijn. „We weten niet voor hoe lang, we moeten ook niet achteroverleunen”, benadrukt hij. „Dat moet ons extra aansporen. Als je ervan uitgaat dat de samenleving toch maar doordendert, ga je met de rug tegen de muur staan en de handen in de lucht. We moeten echter doen wat onze hand vindt om te doen. Niet gaan voor onszelf, maar voor Gods heilzame geboden in onze samenleving. Daar ligt een opdracht, ook al zit de samenleving daar niet op te wachten.”