Directeur Undule Mwakasungula van het mensenrechtencomité HRCC, waarbij negentig Malawische mensenrechtenorganisaties zijn aangesloten, zei maandag tegenover persbureau Pana dat hij de opmerkingen van de president „ongelooflijk” vindt. „Het is heel gevaarlijk wanneer onze president dat soort opmerkingen maakt.”

President Mutharika deed zijn gewraakte uitspraken zondag tijdens een drukbezochte openbare politieke bijeenkomst in Blantyre, de commerciële hoofdstad van het land. „Het maakt mij niet uit of dit nu wel of niet mag volgens onze grondwet”, zei hij tegenover de duizenden toehoorders. „Ik ben nu zeven jaar aan de macht en al die tijd heb ik geduld gehad, maar ik ben natuurlijk geen dwaas die maar met zich laat spotten.”

Vervolgens refereerde Mutharika aan de twee voorgaande leiders van Malawi, dictator Hastings Banda, die van 1964 tot 1994 de touwtjes in handen had, en de eerste democratisch gekozen president Muluzi, die van 1994 tot 2004 het land regeerde. „In de tijd van Banda en Muluzi zorgden leden van hun partijen ervoor dat mensen die hun president beledigden in elkaar werden geslagen. Dus waar wachten jullie nog op?” hitste hij het publiek op, waaronder zich veel fanatieke leden van de jeugdorganisatie van zijn partij bevonden. „Het is normaal dat leden van een partij hun leiders beschermen.”

Het zijn vooral dit soort opmerkingen waarvan leiders van mensenrechtenorganisaties en vakbonden geschrokken zijn. Zij zeggen te vrezen dat Malawi terugkeert naar tijden waarin politieke partijen voor angst en terreur zorgden in het land. Vooral in de tijd van dictator Banda gebeurde het dat jeugdige aanhangers van de president op straat bekende dissidenten in elkaar sloegen, terwijl de politie toekeek.

De toespraak van zondag komt nadat er de afgelopen weken drukbezochte demonstraties tegen het regime zijn gehouden, waarbij een deel van de jeugd de oproerpolitie met stenen bekogelde. De demonstraties werden met een overmacht aan politie-inzet in de kiem gesmoord.

Overigens deed ruim een maand geleden een andere Malawische bewindsman een bizarre uitspraak in het openbaar. Minister George Chaponda van Justitie zei toen dat de wet tegen luchtvervuiling ook betekende dat mensen in het openbaar geen winden meer mochten laten. Kranten schreven wereldwijd vervolgens lacherige bijdragen over Chaponda’s uitspraak.

De dagelijkse werkelijkheid in Malawi is echter grimmig. Zo deden vorige week mannen een inval in het kantoor van de CHRR en vroegen naar het adres van de leider van de mensenrechtenorganisatie. Ook voormannen van andere maatschappelijke organisaties zeggen met de dood te zijn bedreigd.