Schalen met hapjes kletteren op de grond als VVD-leider Rutte rond middernacht, omstuwd door fotografen, de partytent naast het partijbureau binnenstapt. Krijgt de coalitie wel of geen meerderheid in de Senaat? „Wat een razend spannende avond”, spreekt Rutte de applaudisserende mensen toe. „We staan in de Eerste Kamer nu met de coalitie op 37 zetels.”

Hoe wrang kan een verkiezingsuitslag zijn. De coalitie komt, vooralsnog althans, 1 zetel tekort voor een meerderheid in de Eerste Kamer.

De SGP, die welwillend tegenover het kabinet-Rutte staat, zou de coalitie in de Senaat aan een meerderheid kunnen helpen. Kijkt Rutte, net als bij de formatiebesprekingen vorig jaar, andermaal met een schuin oog naar de staatkundig gereformeerde mannenbroeders? Rutte, kwiek gebarend als altijd: „De SGP is het kabinet welgezind. Wij voelen verwantschap. Bijvoorbeeld als het gaat om de staatsfinanciën, een veiliger Nederland en het immigratiebeleid. De SGP is een bijzondere, leuke partij met leuke mensen.”

Tja, warme woorden. Maar heeft de coalitie de SGP wisselgeld te bieden? „Over wisselgeld ga ik in de krant niet onderhandelen.”

De toon van oppositiepartijen geeft Rutte de hoop dat er met hen in de Senaat zaken gedaan kunnen worden, denkt de premier. „Ik hoor vanavond gematigde taal. Ik denk niet dat de oppositie bij voorbaat onze voorstellen afwijst, puur omdat die van het kabinet komen.”

„Belgische toestanden” (Rutte), „een karretje dat vastloopt in de modder” (lijsttrekker Hermans van de VVD in de Eerste Kamer). De VVD’ers zelf schetsten de afgelopen weken donkere scenario’s voor het geval dat de coalitie in de Eerste Kamer geen meerderheid zou halen. Die stevige taal is op de verkiezingsavond, zeker als een eerste prognose een minderheid van 35 zetels voor de coalitie voorspelt, nauwelijks meer te horen.

Hermans: „Het is heel jammer dat de coalitie geen meerderheid in de Eerste Kamer haalt. Het zal veel moeilijker worden om onze voorstellen erdoor te krijgen. Bijvoorbeeld op financieel-economisch terrein. Er moet meer overlegd en onderhandeld worden. Al ben ik niet zo pessimistisch dat ik denk dat er helemaal niets meer door komt.”

VVD-minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) houdt moed. „Het is jammer dat we geen meerderheid lijken te hebben in de Eerste Kamer. Dat betekent dat het ingewikkelder wordt om onze plannen erdoor te krijgen. Maar ik heb geduld; ik denk dat de meeste voorstellen in de Senaat een meerderheid zullen krijgen.”

Als de coalitie in de Senaat een minderheid heeft, is dat „lastig”, denkt VVD-kopstuk Van Baalen. De prognose van 35 zetels noemt hij een „tegenvaller.” Gele kaart voor het kabinet-Rutte? „Er is meer stuurmanskunst voor de coalitie nodig.”

Dat het CDA toch nog (vermoedelijk) 11 zetels haalt, vindt hij opvallend. „Het CDA is niet door zijn hoeven gegaan. Verhagen kan door. Er waren voorspellingen dat het CDA slechts 8 of 7 zetels zou halen. Dat zou dramatisch zijn geweest.”

VVD-minister Kamp (Sociale Zaken) telt zijn zegeningen. „Vorig jaar waren we bij de Tweede Kamerverkiezingen de grootste en nu zijn we dat weer.” Ja, hij ziet ook het nadeel van een coalitieminderheid in de Senaat. „Er sluipt iets meer onzekerheid in.

Waarbij we wel moeten bedenken dat het niet Nederlands is als de oppositie in de Senaat bij voorbaat negatief staat tegenover voorstellen van de coalitie.”

Warmeluchtblazers kunnen de kou in de VVD-partytent niet helemaal verdrijven. Maar liberalen blijven lachen. Een jolige minister Opstelten geeft een krabbel op het gips om het been van onfortuinlijke jongeman.

VVD-Kamerleden hebben schik om een uitspraak van CDA-kopstuk Donner. Die zegt: „Het zal moeilijk worden, maar het was al niet makkelijk.” Een kijkster: „Typisch Donner.”