Frappant genoeg heeft de PVV deze confessionele Statenleden tegen zich in het harnas gejaagd met standpunten die niets met de provincie van doen hebben. Hoofddoekjesverboden, bouwverboden voor moskeeën en verboden op halalmaaltijden bij de politie zijn stuk voor stuk zaken waar deze bestuurslaag niet over gaat. Zelfs al zou de PVV woensdag in de provincies een monsterzege behalen, dan nog is ze nauwelijks bij machte deze als beloften gebrachte voornemens om te zetten in beleid.

Maar weinig burgers hebben echter zicht op de reikwijdte van de provinciale bevoegdheden en van dat gegeven maakt de partij dan ook gretig gebruik; overigens net zoals de overige grote partijen voorafgaand aan deze provinciale verkiezingen, die al snel het karakter kregen van een nationaal referendum over het regeerakkoord.

Zolang de PVV genoemde standpunten betrekt, zegt een deel van de Statenleden van CDA (16 procent), CU (50 procent) en SGP (25 procent) deze partij te zullen uitsluiten als partner voor het college van gedeputeerde staten. Een deel; want lang niet alle bezwaarde confessionelen wijzen samenwerking met de PVV af. Tel daarbij op dat het niet de eerste keer zou zijn dat de PVV controversiële standpunten na verkiezingen afzwakt of laat vallen en het is op termijn niet uit te sluiten: een college waarin een of enkele confessionele partijen samenwerken met de PVV.

Zeker voor de confessionelen die hiervoor openstaan, geldt dat zij de PVV meer en meer op één lijn lijken te gaan stellen met andere seculiere partijen, in elk geval in de provincie. Ermee samenwerken heeft niet de eerste voorkeur, integendeel, maar soms kan het de minst slechte optie zijn.

Vreemd is die inschatting dat de PVV kan uitgroeien tot bestuurderspartij zeker niet. In Het Financieele Dagblad van vandaag trekt de om zijn scherpzinnige observaties bekendstaande VVD-coryfee Frank de Grave een historische parallel met de jaren zestig als hij zegt: „Voor je het toen wist, zaten er allemaal mannen met baarden en lang haar in besturen of gemeenteraden. Zo zal de PVV ook stapje voor stapje onderdeel worden van het bestuur.”

Inderdaad, dat kan. Eén zaak is daarbij wel van belang. Tot een confessionele bondgenoot zal de PVV zich volgens de inschatting van zo’n 90 procent van de ondervraagde Statenleden van CDA, CU en SGP niet gauw ontwikkelen. Die taxatie is terecht. De uitgangspunten van de PVV zijn niet Bijbels genormeerd.

Salonfähig kan de partij worden, ook een coalitiepartner van confessionelen. Er zijn zelfs omstandigheden denkbaar die de PVV ertoe kunnen nopen rekening te houden met het (orthodox-)confessioneel electoraat. Maar uitgroeien tot een confessionele bondgenoot; dat zit er niet in.