Nederland is in de greep van bezuinigingen op de overheidsuitgaven als gevolg van de economische crisis. De regering wil 18 miljard euro bezuinigen in vier of vijf jaar. Degenen die het meest moet inleveren, zijn echter de minst draagkrachtigen. Zou dat niet anders kunnen? Met enige aarzeling, omdat ik geen economische scholing heb, doe ik een voorstel om de lasten eenvoudig en evenredig te verdelen: de solidariteitstaks.

Nederland is een rijk land en daarom zou het mogelijk moeten zijn om de lasten van ziekte, handicap, ouderdom en dergelijke samen te dragen. Uit de gegevens van het CBS blijkt dat in Nederland 7,3 miljoen huishoudens gemiddeld een jaarinkomen genieten van 50.000 euro (indicatie van 2009). Dat betekent dat er per jaar ongeveer 365 miljard euro verdiend wordt in Nederland.

De regering wil circa 20 miljard euro bezuinigen, verdeeld over vijf jaar. In plaats hiervan zou elke burger die een inkomen geniet een kleine bijdrage kunnen geven. Door een extra belasting van circa 0,9 procent zouden de bezuinigingen in één keer overbodig zijn. Misschien kan het bedrijfsleven ook een bijdrage leveren, dan blijft er voor de burgers met inkomen een belasting van 0,5 procent over. Op deze manier kunnen we de financiële problemen zodanig aanpakken dat iedereen evenredig belast wordt. Daarom noem ik deze heffing solidariteitstaks.

Iemand met een jaarinkomen van 10.000 euro zou volgens deze regeling 1 euro per week moeten betalen. Dat moet te doen zijn. Iemand die tien keer zo veel verdient, betaalt een tientje per week. Dat is voor iemand met zo’n inkomen een peulenschil. Zelfs als het politieke problemen zou geven om de resterende 0,4 procent bij bedrijven te leggen en de volle 0,9 procent zou bij de burgers met inkomen terechtkomen, dan nog is het te overzien. Hooguit is er een inkomensgrens nodig.

Een solidariteitstaks zou alle bezuinigingen vanwege de crisis minder urgent maken, hoewel het natuurlijk nodig blijft om (semi)overheidsuitgaven kritisch te toetsen. Het extra geld biedt bovendien de mogelijkheid om de prioriteit bij kwaliteit te leggen in plaats van bij economische aspecten. Het belangrijkste voordeel is dat iedereen een klein beetje de broekriem moet aanhalen en dat de economisch zwaksten niet onevenredig zwaar belast worden.

Is dit voorstel politiek haalbaar? Christelijke en socialistische partijen zouden het moeten omarmen. En voor andere partijen zijn eerlijke verdeling en solidariteit toch ook belangrijk? Natuurlijk zal er gesputterd worden tegen een extra belasting, maar het financiële offer dat gebracht moet worden is eigenlijk te klein om je druk over te maken.

Bovendien verwacht ik dat de solidariteitstaks effectiever is dan bezuinigingen, omdat het een positieve stap is waarmee we schouder aan schouder proberen de gevolgen van de crisis op te lossen. Dit zal vertrouwen wekken in de regering en in het economisch herstel. Zo zal blijken dat de solidariteitstaks ook een stimuleringstaks is waar uiteindelijk iedereen baat bij heeft.

De auteur is predikant in de Nederlands Gereformeerde Kerken.