De Indonesische regering is ook met een diplomatiek offensief begonnen. Zij heeft 115 ambassadeurs en leiders van internationale organisaties uitgenodigd voor een bijeenkomst waar de regering wil uitleggen waarom de militaire actie in Aceh nodig is. Minister van Buitenlandse Zaken Hassan Wirayuda zei donderdag dat de „GAM en alleen de GAM het vredesproces in de vernieling heeft geholpen.” Dat de rebellen zich niet willen ontwapenen laat volgens hem duidelijk zien „dat zij legitimiteit en autoriteit denken te bereiken door de loop van een geweer.” Hij beschuldigde de rebellen van brandstichting in tientallen scholen in Aceh.

Maandag begon Indonesië zijn grootste militaire operatie van de afgelopen kwarteeuw om af te rekenen met de GAM omdat overleg niets heeft opgeleverd. De GAM en de Indonesische autoriteiten bereikten in december overeenstemming over de tekst van een vredesakkoord na 26 jaar van gewelddaden in de olierijke provincie in het noorden van Sumatra. Aceh zou volgens de overeenkomst in 2004 een autonoom bestuur krijgen en 70 procent van de olie-inkomsten zelf kunnen houden. De GAM zou dan haar claims op volledige onafhankelijkheid opgeven en ontwapenen. Indonesische troepen zouden zich terugtrekken.

De laatste drie maanden is het duidelijk geworden dat van ontwapening of demilitarisering niet veel is terechtgekomen. De overeenkomst wordt zo op een vitaal punt niet nageleefd. In het afgelopen weekeinde is nog overleg geweest in Tokio om de overeenkomst te redden, maar dat leverde niets op.

Toen heeft Jakarta besloten maandag tot harde actie over te gaan. Er zijn naar schatting 28.000 Indonesische militairen bij betrokken, naast 8000 man politie en 2000 leden van paramilitaire verbanden. De GAM beschikt over naar schatting 5000 strijders.

Over het verloop van de strijd is niet veel bekend. Er is niets gemeld over omvangrijke gewapende confrontaties, maar getuigen meldden dat er steeds meer doden vallen, ook onder de burgerbevolking. Zo werden woensdag zeker tien burgers, onder wie twee jongens van twaalf jaar, gedood toen troepen een inval deden in Cot Rabu. Dit is vandaag door zowel dorpelingen als door woordvoerders van de Beweging voor een Vrij Aceh (GAM) verklaard.

GAM-woordvoerder Tengku Sofyan Dawood sprak van het doelbewust afslachten van burgers. „Dit gaat niet om een confrontatie of een vuurgevecht tussen rebellen en het leger. Het leger schiet gewoon onschuldige burgers dood”, aldus Dawood, die verklaarde dat de inwoners van Cot Rabu in hun slaap waren verrast, dat zeker tien van hen door de soldaten uit hun huis waren gesleept, in een rij gezet en ter plekke werden doodgeschoten.

De bevelhebber van de troepen in Aceh, generaal-majoor Endang Suwarya, ontkende dat zijn manschappen het op burgers hebben gemunt. Volgens hem is sinds het offensief maandag werd ingezet nog geen enkele Acehse burger omgekomen.