Bij de revolte in Tunesië werd de belangrijke rol van moderne communicatiemiddelen als Facebook en Twitter algemeen erkend, wat de Egyptische autoriteiten ertoe bracht om de toegang tot internet te blokkeren. Het lijkt erop dat de revolutionaire storm die door het Midden-Oosten waait, zelfs een gesloten land als Syrië niet onberoerd zal laten.

De afgelopen weken hebben Syrische activisten Facebook gebruikt om op te roepen tot massale protesten in Syrië op 5 februari. Deze dag is op Facebook uitgeroepen tot ”Dag der woede” en het Syrische volk wordt aangemoedigd om massaal de straat op te gaan om in alle delen van het land vreedzaam te betogen. Tegelijkertijd worden er zaterdag betogingen georganiseerd voor de Syrische ambassades in zowel Arabische als Europese landen.

De organisatoren van deze verwachte protesten op zaterdag hebben hierbij de werkwijze overgenomen van de demonstranten in Tunesië en Egypte. Ze hebben speciale Facebookpagina’s geopend, waarop zowel plaats als tijdstip van de protesten wordt vermeld. Vergeleken met de Tunesische en Egyptische activisten lijken de activiteiten op Facebook in Syrië beperkt te zijn. Het aantal geregistreerde leden op deze sites loopt eerder in de honderden dan in de duizenden en bovendien is een gedeelte van hen woonachtig buiten Syrië.

In Syrië is een ondergrondse oppositiebeweging actief die zichzelf ”De verklaring van Damascus” noemt en die bestaat uit een aantal individuen en enkele losse bewegingen. Een van deze bewegingen is Onafhankelijk Islamitisch Blok, dat de Syrische bevolking oproept om zaterdag in groten getale te protesteren voor het parlementsgebouw in Damascus. De website van de beweging waarschuwt het Syrische regime dat zijn politiek van onderdrukking, corruptie en politiek gemotiveerde arrestaties uiteindelijk tot dezelfde resultaten zal leiden als in Tunesië en Egypte.

Opvallend is dat de noordelijke stad Aleppo, die dicht bij de Turkse grens ligt, het centrum lijkt te zijn van al deze ondergrondse activiteiten. Het zogenaamde Volkscommité van Aleppo heeft een boodschap gepubliceerd waarin voor zaterdag protesten worden aangekondigd in het centrum van Aleppo.

De afgelopen dagen circuleerden op een aantal websites enkele wilde geruchten waarvan het waarheidsgehalte niet kan worden gecontroleerd. Belangrijker is echter dat de bezoekers van deze sites dit soort berichten wél geloven. Zo verscheen de afgelopen week op Syrische Facebooksites een bericht waarin wordt beweerd dat een vrouwelijke studente aan de universiteit van Aleppo zichzelf in brand had gestoken in de hoop een revolutie à la Tunesië te ontketenen. Er verschenen verklaringen van ‘ooggetuigen’ die vertelden dat de veiligheidsdiensten in Aleppo antennes van de daken hadden gehaald, om de ontvangst van satellieten te verstoren.

Wel bevestigd is dat Suhair Attassi, een prominente Syrische dissidente, enkele dagen geleden is gearresteerd. Veiligheidsdiensten zouden haar huis een hele dag omsingeld hebben alvorens haar op te pakken. Attassi had de verklaring van de Syrische dag der woede voor zaterdag ondertekend.

De organisatoren van de geplande demonstraties in Damascus en Aleppo hebben een lijst met eisen gepubliceerd: een verbetering van de levensstandaard, respect voor de mensenrechten en meer invloed voor de Syrische jongeren op de politieke besluitvorming. Net als in Tunesië en Egypte zijn het vooral jongeren die lijden onder werkloosheid.

Het is moelijk om de reacties van het Syrische regime op deze ontwikkelingen te meten. In de Franse krant Le Figaro verscheen een artikel dat in het Arabisch werd vertaald en op internet circuleert waarin de angst van het regime wordt beschreven. Volgens Le Figaro zou de Syrische president dagelijks overleg plegen met zijn veiligheidsdiensten. Er circuleren tevens geruchten dat zich speciale milities van de Libanese Hizbollah hebben opgesteld langs de Syrische grens om het regime te hulp te schieten bij eventuele ongeregeldheden.

Ook is bevestigd dat de Syrische autoriteiten vorige week verhinderd hebben dat er een demonstratie werd gehouden voor de Egyptische ambassade in Damascus. De autoriteiten vreesden dat deze demonstratie wellicht uit de hand zou lopen. Er werd tevens bericht dat Ali Mamluk, het hoofd van de Syrische veiligheidsdiensten, een vergadering heeft gehad met alle provinciale gouverneurs en hoofden van politiekorpsen.

In dit verband is het opvallend dat The Wall Street Journal maandag een buitengewoon lang interview publiceerde met de Syrische president Bashar Assad. De Syrische president presenteert zichzelf in dit gesprek als een politiek hervormer, die de noodzakelijkheid van veranderingen in het Midden-Oosten onderkent.

Volgens de president hebben de massabetogingen in Tunesië en Egypte een nieuwe periode in het Midden-Oosten ingeluid, waarbij het nog niet duidelijk is, of deze nieuwe periode de regio „meer chaos of meer institutionalisering” zal brengen. President Assad verklaart hierbij dat hij geen enkele overeenkomst ziet tussen de situatie in Tunesië en Egypte enerzijds en Syrië anderzijds. Syrië is buitengewoon stabiel en daarom zullen de beelden uit Tunis en Caïro zich niet herhalen in Damascus, aldus Assad.

Ondertussen wachten de Syriërs met spanning af wat de dag van zaterdag zal brengen.