Kern van de wet is dat alle seksbedrijven, inclusief escortbureaus en massagesalons, vergunningplichtig worden. Verder is het de bedoeling dat alle prostituees worden opgenomen in een landelijk register, waarna het gebruikmaken van de diensten van niet-geregistreerde prostituees strafbaar wordt.

Het kabinet ziet de wet als middel om de prostitutiesector nader te reguleren, mede met het oog op de misstanden in de branche.

Voor de vergunningplicht bestaat in de Tweede Kamer brede steun, zo bleek dinsdag. Een landelijk uniform beleid draagt er volgens de Kamer aan bij dat gemeenten die soepel omspringen met vergunningen niet kunnen uitgroeien tot trekpleisters voor een malafide exploitant.

Anders ligt het met de registratieplicht en de verplichte werkpas voor prostituees, die door SP, D66 en GroenLinks flink op de hak werd genomen. De PvdA wil dit onderdeel uit de wet halen. Ook volgens regeringspartij VVD verdient die optie serieuze aanbeveling. De weerstand van prostituees tegen de zogeheten peespas speelt daarbij een belangrijke rol.

Als mensenhandelaren prostituees dwingen zich te laten registreren, wordt de overheid alsnog misleid, vrezen deze fracties. Ook vragen zij zich af of in hoeverre de meldplicht strijdt met de privacywetgeving.

Toenmalig minister Hirsch Ballin hield steeds vast aan de meldplicht, die zijns inziens zorgde voor een aantal vaste contactmomenten tussen gemeenten en prostituees waarbij signalen van misstanden zoals uitbuiting kunnen worden opgevangen. Verder bood de bewindsman prostituees de mogelijkheid zich te laten registeren in een andere gemeente dan die waar ze werkzaam zijn.

PvdA, SP, GroenLinks en D66 hekelden verder de mogelijkheid die de prostitutiewet gemeenten geeft om prostitutiebedrijven een vergunning te weigeren. Met uitzondering van de SP plaatsten zij ook forse vraagtekens bij de verhoging van de verplichte leeftijdsgrens voor prostituees van 18 naar 21 jaar door het kabinet. Beide voorstellen kunnen echter rekenen op een Kamermeerderheid van VVD, PVV, CDA, CU en SGP.

SGP-fractieleider Van der Staaij noemde de prostitutiewet vooral een nadere uitwerking van de in 2000 in gang gezette regulering. Net als CU-leider Rouvoet zei hij liever „een fundamentele koerswijziging” te zien.

Gemeenten moeten als het aan de SGP ligt alle seksbedrijven kunnen weren, niet alleen prostitutiebedrijven. Exploitanten die ooit veroordeeld zijn wegens een gewelds- of zedendelict of mensenhandel wil de partij per definitie uitsluiten van een vergunning. Elke gemeente krijgt als het aan de SGP ligt als taak om een beleidsvisie te ontwikkelen over prostitutie, inclusief uitstapprogramma’s. De partij wil ook dat een vermoeden van dwang reden kan zijn om het registreren van prostituees voorlopig te weigeren.

CU-leider Rouvoet vroeg CDA, PvdA, D66 en GroenLinks uit te spreken dat de afschaffing van het bordeelverbod in 2000 geen garantie is gebleken voor het beter in beeld krijgen van ernstige misstanden. „Eerder het tegendeel”, is zijn observatie. „Hulpverleners die prostituees kunnen begeleiden naar ander werk krijgen nu soms te horen van gemeenten: Waarom doen we dat eigenlijk? Voor secretaresses zijn er toch ook geen uitstapprogramma’s?”

Genoemde partijen vonden Rouvoets vraag gezocht. Volgens de fracties heeft de legalisering het zicht op misstanden wel degelijk bevorderd. Ook Rouvoets opmerking dat dankzij een prostitutieverbod in Zweden de straatprostitutie halveerde en de vraag naar escortservice relatief daalde, zette kwaad bloed. „Ik constateer dat u hier een ideologisch debat van maakt”, aldus D66-Kamerlid Berndsen.

Het debat wordt na deze week vervolgd. Daarbij komt ook minister Opstelten aan het woord.