Peuters met een taalachterstand moeten naar school, zo heeft minister Van Bijsterveldt besloten (RD 24-1). Weliswaar is het een landelijke proef, maar de bedoeling is toch dat deze proef zal slagen. Het idee komt van de Onderwijsraad, die dit vorig jaar voorstelde.

In de eerste plaats zou ik willen aangeven dat kinderen niet maakbaar zijn. We kunnen jonge kinderen begeleiden in hun ontwikkeling. We kunnen hen stimuleren door veel voor te lezen en hen thuis, op de peuterspeelzaal en in de kleutergroepen een veilige en uitdagende speel-leeromgeving te bieden. Maar gun kinderen de tijd! Ze ontwikkelen sprongsgewijs. Kinderen die getraind worden in vaardigheden waar ze niet rijp voor zijn raken eerder achterop dan dat ze vooruitgaan.

In de tweede plaats zit er in het plan iets dwingends. Het is zelfs zo dat ouders van kinderen met de diagnose taalachterstand net zolang bezocht worden totdat ze hun kind inschrijven op een voorschool. Een kwalijke ontwikkeling! Hebben ouders nog het recht zelf te kiezen wat hen het beste lijkt voor hun kind?

Gemeenten hebben de inspanningsplicht om ouders die een kind met een taalachterstand hebben te helpen de weg te vinden naar een goede peuterspeelzaal. De leidsters van zo’n speelzaal hebben een training voor- en vroegschoolse educatie (vve) gevolgd. Ik geloof dat vve op de peuterspeelzaal positief kan werken, mits we niet uit het oog verliezen dat elk jong kind het meest gebaat is bij een ontwikkelingsgerichte benadering.

Peuters moeten straks verplicht naar school. Leerkrachten die een hbo-diploma hebben, gaan deze peuters taalonderwijs op niveau geven. Maar hoe gaan ze dat doen? Is het gevaar niet groot dat leerkrachten dit te schools aanpakken? Een peuter is een ander kind dan een kleuter.

In RD 25-1 staat dat „experts in het onderwijs” blij zijn met het besluit van de regering. Over welke experts gaat het hier? Zijn dit experts die oog hebben voor de ontwikkeling van jonge kinderen? Of zijn het experts op het gebied van toetsen en presteren? Laten we het oor te luisteren leggen bij hoogleraren die al jaren waarschuwen voor deze ontwikkelingen.

Het is zorgwekkend hoe er in Nederland omgesprongen wordt met het zeer jonge kind. Het wordt zo langzamerhand de dupe van onze drang naar opbrengsten. De gevolgen zijn al zichtbaar. Medisch specialisten krijgen steeds meer gezonde kinderen te zien bij wie een achterstand wordt verondersteld.

Ouders, wees waakzaam! Het is van groot belang dat uw kind de veiligheid en geborgenheid van het gezin ervaart. Een peuter wil spelen in een veilige, vertrouwde omgeving. Dat kan thuis en op de peuterspeelzaal. Naar school moeten is een deur te ver!

De auteur is onderwijsadviseur bij Driestar Onderwijsadvies.