„Jaag ze op, vernietig GAM”, zei legerleider Endriartono Sutarto tijdens een bezoek aan Banda Aceh tegen zijn soldaten. GAM is de Beweging voor een Vrij Aceh, die al 27 jaar voor onafhankelijkheid vecht. De regering en de rebellen hebben enige tijd vredesonderhandelingen gevoerd, maar dat liep op niets uit.

Delen van de top van zowel het leger als de rebellen hebben er belang bij dat het geweld voortduurt. Met afpersing, drugssmokkel en illegale wapenhandel worden fortuinen verdiend. Ook speelt mee dat Aceh rijk is aan olie en gas.

„Als ze zich willen overgeven, moeten jullie hen niet doden”, ging Sutarto verder. „Maar als ze volhouden, hebben jullie maar één opdracht: vernietig hen. Niet praten, maak er gewoon een einde aan.”

Een woordvoerder van de rebellen liet vanaf een onbekende locatie per satelliettelefoon aan het persbureau Associated Press weten dat de rebellen niet van plan zijn op te geven. „We zullen hard terugvechten.” Het offensief van het leger leidt alleen maar tot een nieuwe generatie rebellen, aldus de woordvoerder.

President Megawati Sukarnoputri liet dinsdag voor het eerst sinds het begin van de aanval van zich horen. De president zei het decreet met „een bezwaard gemoed” te hebben ondertekend en riep de bevolking op het offensief te steunen. Het decreet geeft het leger opdracht 30.000 soldaten naar Aceh te sturen, dat 4,3 miljoen inwoners telt. De rebellen zijn met ongeveer 5000 man en zijn slecht bewapend.

Tientallen scholen in Aceh zijn dinsdag afgebrand. Een onderwijsambtenaar zegt dat gemaskerde mannen in burger in de nacht van maandag op dinsdag zeker 180 scholen met benzine in brand hebben gestoken. De strijdende partijen geven elkaar de schuld. Van een school in een buitenwijk van de hoofdstad Banda Aceh stond alleen nog een muur overeind, met daarop geklad de leuze ”Merdeka!” - vrijheid.

De Verenigde Staten, Japan, Australië en enkele lidstaten van de Europese Unie hebben de Indonesische regering opgeroepen het overleg over autonomie voor Aceh te hervatten. „Wij zijn van oordeel dat de mogelijkheden voor een vreedzame oplossing op de conferentie in Tokio niet volledig zijn onderzocht”, zei woordvoerder Richard Boucher van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. „Wij roepen de twee partijen op zo spoedig mogelijk terug te keren naar het onderhandelingsproces.”

Mensenrechtengroepen hebben gewaarschuwd dat de oorlog kan leiden tot grootschalige mensenrechtenschendingen door het leger, dat slecht getraind is en zich dikwijls aan wreedheden heeft schuldig gemaakt. De Indonesische regering benadrukt dat de troepen strikte orders hebben om burgers te ontzien.