De 26-jarige Mohammed Bouazizi is inmiddels een symbool – van Mauritanië tot Egypte. In december stak de Tunesiër zichzelf in brand, uit protest tegen een actie van de politie, die zijn groentestalletje vernielde. Zijn daad vormde de opmaat tot een volksopstand die tot het vertrek van de regering leidde. Ook in diverse andere Arabische landen volgden jonge mensen het voorbeeld van Bouazizi.

Zelfverbranding als uiting van protest begon tijdens de Vietnamoorlog. De beelden van de monnik Thich Quang Duc, die zich in 1963 in Saigon in brand stak, veroorzaakten destijds een wereldwijde schok. Ook in India en in Oost-Europa hadden de afgelopen decennia diverse zelfverbrandingen plaats.

Maar niet in de Arabische wereld, waar zelfmoord –maar ook crematie– volgens de islamitische leer verboden zijn. Dat geeft eens te meer de wanhoop weer van met name de jongere generatie, die zich geconfronteerd ziet met werkloosheid, armoede en corruptie.

Volgens prof. John Esposito, hoogleraar religieuze studies aan de universiteit van Georgetown, is er een „beweging naar vormen van verzet die de traditionele culturele en religieuze normen ontstijgen” aan de gang.

Ook de uitspraken van religieuze leiders hebben vooralsnog niet kunnen voorkomen dat mensen tot deze gruwelijke daad overgingen. De invloedrijke al-Azharuniversiteit in Caïro heeft zelfmoord bij herhaling scherp veroordeeld.

Vrijdag beklemtoonde ook de voornaamste islamitische geestelijke in Saudi-Arabië, grootmoefti Sheikh Abdulaziz bin Abdullah al-Sheikh, dat zelfverbranding en zelfmoord zonden zijn. Hij noemde zelfverbranding „een vreselijke misdaad.”