Levenseindekliniek NVVE is doodlopende weg
Het is tijd voor een zogenoemde levenseindekliniek, meent de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Een verwerpelijk idee, schrijft Peter Schalk. Barmhartigheid en de dood aanbieden gaan niet samen.
Salomo had gelijk. „De barmhartigheden der goddelozen zijn wreed”, schreef hij (Spr. 12:10). Dat blijkt opnieuw nu de NVVE haar nieuwste plannen ontvouwt. Deze vereniging zonder hart meent dat Nederland klaargestoomd is voor een levenseindekliniek. In de Volkskrant wordt uit de mond van NVVE-directeur Petra de Jong het volgende opgetekend: „Ik verwacht dat dit een heel blije kliniek zal worden. De doodswens die iemand al heel lang heeft, zal daar eindelijk ten uitvoer gebracht worden.”
Onvoorstelbaar. In ziekenhuizen en zorginstellingen wordt gevochten voor het leven van mensen. Alle beschikbare middelen worden ingezet, de kennis van specialisten en de zorgkunde van verplegend personeel wordt geboden. Er zijn hospices waar de uiterste zorg wordt geboden aan patiënten die in hun laatste levensfase zijn gekomen. De palliatieve zorg is zo ver ontwikkeld dat ook in de moeilijke omstandigheden van pijn en lijden zorg op maat gegeven kan worden.
Daartegenover staat de NVVE, die aangeeft dat het tijd is voor een levenseindekliniek. Volgens deze vereniging zijn er voldoende artsen en verpleegkundigen die er willen werken. Wat zijn dat voor artsen en verpleegkundigen? Kennen zij de eed van Hippocrates nog wel: „Nooit zal ik, om iemand te gerieven, een dodelijk middel voorschrijven of een raad geven, die, als hij wordt gevolgd, de dood tot gevolg heeft.”
Indrukwekkende woorden, gesproken vanuit het hart. Deze eed is inmiddels wel vervangen door een andere eed van de KNMG, maar ook daarin wordt de dood niet gepropageerd. Daarom klemt de vraag: hoe kan een arts zijn titel verbinden aan het doden van een mens? En hoe kan een verpleegkundige zijn positie als werker der barmhartigheid gebruiken voor het doden van een medemens?
Volgens de directeur van de NVVE is het allemaal heel legaal. Er mag geen millimeter buiten de wet gehandeld worden, vindt ze. Nee, euthanasie mag niet worden toegepast bij mensen die klaar zijn met het leven, maar ze kunnen volgens haar wel worden opgenomen om onder begeleiding zelf hun leven te beëindigen. Wie mag hen dan begeleiden? Volgens de wet zal het wel een arts moeten zijn. Ze moeten dan zelf gewoon de nodige pillen verzamelen, en de arts mag niet helpen ze in te nemen, maar hij mag wel begeleiden.
Wat is dit voor een barbaarse cultuur waarin we zijn terechtgekomen? Is Nederland zo ver afgedwaald dat de dood als de ultieme oplossing omarmd wordt, en de goede naam en faam van artsen en verpleegkundigen daaraan verbonden mag worden? Artsen en verpleegkundigen worden door de NVVE in een positie gedrongen, alsof ze zich moeten schamen als ze weigeren om iemand dood te willen maken.
Maar het is precies andersom. De NVVE zou tot bezinning moeten komen. De levenseindekliniek is een doodlopende weg, letterlijk en figuurlijk, lichamelijk en geestelijk. De waardigheid van het leven wordt niet bereikt door de dood aan te bieden, maar door werkelijke barmhartigheid te bewijzen. Zodat mensen in de pijn en in de aftakeling mogen ervaren dat ze liefdevol omringd worden. Dat ze een beker koud water ontvangen uit zorgende handen en vanuit een brandend hart. Dat is barmhartigheid!
De auteur is werkzaam als raad van bestuur bij de RMU.