Boswachter Jan van den Bosch van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen is de hele week bezig geweest om dieren die door het hoge water in nood dreigen te raken te helpen. Hij werkt in het rivierengebied en was de afgelopen dagen druk in de uiterwaarden van landgoed Waardenburg en Neerijnen.

De rivier de Waal heeft het landschap er van dijk tot dijk veranderd in één grote watermassa. Slechts wat hekwerk en kleine bosjes steken nog boven het water uit. Dat zijn precies de plaatsen waar Van den Bosch op let, omdat hij er veel gevluchte dieren aantreft.

„Vooral hazen en konijnen komen in het nauw”, vertelt hij. „Grotere dieren kiezen op tijd het hazenpad, maar hazen en konijnen worden vaak overvallen door het stijgende water.

Een flink stuk zwemmen kunnen ze niet, dus als niemand de dieren te hulp komt, verdrinken ze.” En dat wil Geldersch Landschap voorkomen.

De afgelopen week werden onder meer negen hazen tegelijk gered die vastzaten op een eilandje. Toen het water nog niet zo hoog stond, was het droge gebied groter en waren de beesten moeilijk te vangen, zegt Van den Bosch. „Maar nu was het eiland nog maar zo’n 10 bij 15 meter.”

Met een klein bootje, een waadpak, schepnetten en een kooi zijn Van den Bosch en zijn collega’s Jos Madern en Jennie Burgers de uiterwaarden in gevaren om de hazen te redden. Dat laatste is een hele kunst, want de snelle dieren laten zich niet zomaar pakken. Zwemmend zijn ze echter een stuk minder kwiek. Van den Bosch: „De truc is dat een van ons ze het water in loodst, waar een ander ze dan met een schepnet kan vangen.”

De operatie vergt heel wat stuurmanskunst en handigheid in de sterke stroming, evenals snelheid wanneer de hazen in het water springen.

Dat een haas kan zwemmen, is nauwelijks bekend. Het dier kan dit echter niet lang volhouden. „Na een meter of 50 verdrinkt zo’n dier meestal door kou of uitputting”, legt Van den Bosch uit.

Na de redding is het volgens hem zaak om zo snel mogelijk naar het vasteland te gaan om de dieren weer uit te zetten. In het parkbos tussen de kastelen Waardenburg en Neerijnen worden de hazen losgelaten. Een voor een schieten de dieren het bos in. Van den Bosch kijkt daarbij uit voor loslopende honden, die graag jacht op de hazen maken.

Na de reddingsactie op het eilandje staat de teller van de geredde hazen in de afgelopen week op 25. Vermoedelijk blijft het daarbij, omdat de meeste gebieden inmiddels gecontroleerd zijn.

Als straks het hoge water weer is gezakt, kan Geldersch Landschap pas goed de balans opmaken van de schade die het heeft aangericht.

Soms kan het hoge waterpeil ook iets goeds opleveren, zegt de boswachter. Zo spoelen zaden aan van planten die er anders niet voorkomen. Ook is de aanwas van nieuw rivierzand goed voor sommige speciale plantensoorten. „Zoals het beschermde plantje veldsalie (salvia). Dat vaart wel bij dit soort overstromingen.”