Iedere huiseigenaar staat ongeveer elke vijftien jaar voor de opgave zijn ketel te vervangen. Installateurs geven doorgaans goed advies. Toch kan het geen kwaad eerst zelf de markt wat te verkennen. Om beslagen ten ijs te komen én om geld te besparen.

Een uurtje surfen levert al heel wat bruikbare info op. Sites van de plaatselijke vakhandel of een landelijke keten (atho.nl, warmteservice.nl) leren dat er cv-ketels in vele soorten en maten zijn. Van eenvoudige soloketels, enkel bedoeld voor de verwarming in huis, tot combiketels, die –met één brander– warmte én warm water tegelijk leveren.

Al snel gaat het echter duizelen met zo veel ketels, zo veel types, zo veel merken. Vakhandelaar (merkonafhankelijk) en installateur (soms merkgebonden) wijzen de weg in het woud aan apparaten. De ‘gewone’ ketel, vaak een Verbeterd Rendement (VR), verwarmt regelrecht het water dat door het apparaat stroomt. De VR maakt steeds vaker plaats voor de beter presterende hoogrendementsketel (hr). „Zo’n ‘hr’ is zuiniger dankzij een speciale, ingebouwde warmtewisselaar, die ook de nog niet benutte warmte in de verbrandingsgassen gebruikt om water te verwarmen”, legt een medewerker van vakhandel Atho uit.

Aan een hr kleven echter ook nadelen. Door het onttrekken van warmte aan de verbrandingsgassen ontstaat een temperatuurdaling, waardoor de aanwezige waterdamp condenseert. Voor een hr-ketel moet daarom altijd een afvoer op het riool worden aangelegd. Bovendien moet de rookgasafvoer voldoende dik en –door het dak– dubbelwandig zijn. Ten slotte is een hr duurder in aanschaf.

Een hr-ketel verdient zich echter vanzelf terug. „De energiebesparing kan zo’n 20 tot 25 procent bedragen”, stelt Jan Meuleman, productmanager van het Gaskeurmerk van Kiwa, de instantie voor certificering van installaties. De besparing uit condensatiewarmte is al meer dan 7 procent. De rest van de besparing is afhankelijk van de woning, isolatie en tapverbruik. Een gemiddeld huishouden verbruikt 1600 kuub gas per jaar. „Als je 200 kuub kunt besparen, levert dat al snel 100 euro per jaar op.”

Bij de keus voor een ketel zijn comfort, capaciteit én budget belangrijk. Voor een optimaal comfort is een installatie met de juiste capaciteit nodig. „Te veel vermogen kost onnodig veel energie, te weinig vermogen levert onvoldoende warmte op in huis”, aldus de Athomedewerker. Via een snelle berekening (zie tabel) is de capaciteit voor elke woning vrij eenvoudig vast te stellen.

Verder is het belangrijk te letten op het comfort, uitgedrukt in CW (Comfort Warmwater). „Hoe hoger de CW-waarde, hoe meer water het apparaat levert”, legt Meuleman uit. „De laatste vijf, zes jaar is de standaardwaarde verschoven van CW3 naar CW4. Mensen willen steeds meer warm water.”

Een CW3-installatie (of een CW4, die iets meer water levert) is geschikt voor warm water in keuken, bad óf douche. Bij het gelijktijdig water tappen zakt de watertemperatuur echter op een van de tappunten. Voor mensen die maximaal comfort willen, produceren fabrikanten CW6-ketels. Deze leveren altijd op alle tappunten warm water. CW5 is vooral bedoeld om een bad snel vol te laten lopen.

De consument kan kiezen uit een reeks merken. Nefit, Atag, AWB, Remeha, Intergas, Itho, Agpo, Bosch, Vaillant, Daalderop, om maar eens wat te noemen. „Echt slechte ketels worden niet meer gemaakt”, verklaart Meuleman. Fabrikanten slagen erin techniek en rendement steeds verder te optimaliseren, ook door toepassing van geavanceerde thermostaten, zogenaamde modulerende pompen en branders, die trapsgewijs in werking treden.

Toch zijn er wel degelijk verschillen. Nefit en Remeha behoren tot de wat duurdere ketels, maar de kwaliteit en service zijn dan ook beter dan bij een Agpo of AWB. De meest verkochte hr-ketel is op dit moment de Remeha Avanta. Een compacte ketel qua omvang, maar toch met een behoorlijk vermogen. De Avanta is niet alleen in trek voor grote projecten, ook particulieren weten de ketel te vinden. Bovendien doet hij het beter dan verwacht, zeggen installateurs.

Koopjesjagers beleven niet zo veel lol aan een cv-ketel. De prijsverschillen zijn niet overdreven groot. Voor iemand die zelf materialen aanschaft, zit de winst meer in het uitgekiend inkopen van rookgasafvoeren, verwarmingsbuizen en knelkoppelingen. Toch kan het nooit kwaad verschillende offertes op te vragen. En te vergelijken. „Sommige installateurs hebben maar drie merken in hun pakket”, zegt Meuleman. „Daar hoeft niet de beste voor de klant tussen te zitten.”

www.atho.nl; www.warmteservice.nl

„Mensen willen steeds meer warm water”

Een nieuwe generatie cv-ketels levert ook elektriciteit. Huishoudens kunnen daarmee hun eigen stroom opwekken.

De hre-ketel is voorzien van een kleine Stirlingaardgasmotor. Dit motortje drijft een generator aan die elektriciteit produceert voor gebruik in huis. Eventuele overtollige stroom wordt via stekker en stopcontact aan het net teruggeleverd.

Bij micro-WKK gaat nauwelijks energie verloren, want de restwarmte van de motor wordt gebruikt voor verwarming van de ruimte en voor warm water. Als er meer warmte nodig is dan het motortje kan produceren, dan springt de hr-ketel tijdelijk bij.

De Remehaketel met hre of micro-WarmteKrachtKoppeling (micro-WKK) kost 7000 euro, waarbij de klant 3000 euro overheidssubsidie krijgt. Het terugverdienen kost vijf tot zeven jaar, mits de WKK in die periode niet stuk gaat.

De Stirlingmotor is vernoemd naar de Schotse predikant Robert Stirling, die aan het begin van de negentiende eeuw het eerste model bouwde.