Dat is vastgesteld in een onderzoek dat de Universiteit van Tilburg heeft uitgevoerd in samenwerking met drie Brabantse ziekenhuizen. Zij volgden een groep vrouwen die na het maken van het mammogram te horen kreeg dat er een afwijking was gevonden, die echter niet meteen op kanker wees maar die wel nader moest worden onderzocht. Bij bijna twee derde van de groep was er uiteindelijk niets aan de hand, maar de vrouwen leden er nog erger onder dan degenen bij wie wel borstkanker werd vastgesteld.

Alle vrouwen tussen de 50 en 75 jaar in Nederland krijgen elke twee jaar een oproep voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. De opkomst is met ruim 80 procent hoog. Bij vijf op de duizend vrouwen wordt borstkanker opgespoord door het onderzoek. De Tilburgse onderzoekers noemen dat „een goede zaak”. „Maar hoewel sommige vrouwen profijt hebben van een snelle detectie, leidt dat bij anderen juist tot ellende en onnodige angst”, aldus onderzoeker Lideke van der Steeg.

Vrouwen bij wie ‘iets’ op de foto wordt gezien, gaan een uitgebreide medische molen in. Een deel van hen blijkt dan alsnog kanker te hebben, maar meer dan 60 procent is uiteindelijk gezond. Deze groep vrouwen heeft tot minstens een jaar na het onderzoek last van angst en onzekerheid, zeker als ze van nature al geneigd zijn tot angstgevoelens.

Van der Steeg vindt dat vrouwen de kans op borstkanker overschatten. „Het voorlichtingsmateriaal is niet altijd objectief. De nadelen van het onderzoek moeten ook aan de orde komen, zoals de kans op een verkeerde interpretatie van de foto en de gevolgen daarvan.”