In de door de Amerikaanse grondwet voorgeschreven State of the Union maakt de president doorgaans eens per jaar de balans op van de situatie van het land. In de speech over de toestand van de natie ontvouwt de president aan de leden van beide kamers van het Congres, het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, zijn visie en plannen voor het komende regeringsjaar.

De nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, de Republikein John Boehner, had de datum voorgesteld in een uitnodiging aan de Democraat Obama. „Op het moment dat grote uitdagingen voor onze natie in het verschiet liggen, verwelkomen we de mogelijkheid naar uw voorstellen te luisteren”, schrijft Boehner in de uitnodiging.

Obama staat dit jaar voor de uitdaging met een Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en een grotere Republikeinse minderheid in de Senaat samen te werken. De president zal zijn ambities daarom moeten bijstellen.

Obama zal in de State of the Union waarschijnlijk de nadruk leggen op de twee belangrijkste binnenlandse kwesties: het versterken van de economie en het creëren van banen. De president zal ook gebieden aanstippen waar samenwerking met de Republikeinen mogelijk is: het beperken van de overheidsuitgaven en onderwijshervormingen.