De teamleden spraken met vertegenwoordigers van alle belangrijke kerkgenootschappen. Unaniem stelden zij vast dat de veiligheid op dit moment de grootste zorg is voor de kerken.

„De christenen in Irak hebben geen dromen, geen visie en geen plannen voor de toekomst”, meldt Open Doors in een persbericht. „Er hebben veel gewapende berovingen plaats, ontvoering en verkrachting van meisjes en jonge vrouwen. Niemand durft ’s avonds na zevenen nog de straat op. Ook worden er oude rekeningen vereffend, nu dat ongestraft kan. De kerken hebben de avondactiviteiten afgelast. Daar zijn activiteiten overdag voor in de plaats gekomen. De meeste mensen zijn toch werkeloos. Zelfstandigen die een winkel hebben, houden hun zaak in veel gevallen gesloten, uit angst voor plunderaars.”

Van de kaartenactie, die de organisatie had georganiseerd om de kerken tijdens de oorlog te bemoedigen, is niets terechtgekomen. „De eerste week van de oorlog functioneerden de posterijen in Bagdad nog wel, daarna helemaal niet meer. Toch waren de christenen er via e-mail van op de hoogte dat de christenen in het Westen met hen meeleefden en voor hen baden. Dat heeft hen erg gesteund. De Iraakse televisie liet zien dat alle christenen in de hele wereld tegen de oorlog waren en ertegen protesteerden. Die beelden werden uitgebreid getoond door het regime. Dat was voor alle christenen een enorme bemoediging, en is misschien wel de reden dat de gevreesde vergeldingsacties tegen de Iraakse christenen door fanatieke moslims zijn uitgebleven.”

Het blijkt dat de vervolging van de kerk onder Saddam Hussein de laatste jaren erger was dan men durfde toegeven, aldus Open Doors. „De censuur werd steeds zwaarder en activiteiten buiten de kerkmuren waren streng verboden. De schrik voor Saddam Hussein zit er nog steeds in. Nog steeds is men bang dat hij op een kwade dag weer opduikt en de macht grijpt. De mensen geven eerlijk toe dat zij nog steeds niet vrijuit durven praten.”

Wat Open Doors verder opvalt, is dat de christenen geen hoop voor de toekomst hebben. „Saddam Hussein is erin geslaagd hen al hun dromen, visie en plannen te ontnemen. De mensen moeten nog wennen aan de nieuwe situatie en wachten maar af wat de nieuwe regering zal brengen. De Irakezen hebben geen idee wat democratie inhoudt. Sommigen zeggen dat democratie betekent dat je alles tegen elkaar kunt zeggen zonder boos te worden. De meesten denken dat democratie de dictatuur van de meerderheid is.”

Niet alle christenen zijn bang dat de sjiieten de macht overnemen, al klagen sommigen daar wel over: „Ze willen nu al dat we baarden dragen en dat onze vrouwen gesluierd over straat gaan.” Een rooms-katholieke leider wist een goede remedie tegen religieus fanatisme: „Geef ze schotelantennes.”

Daar wordt intussen aan gewerkt, aldus de organisatie. „De schotels worden in grote aantallen aangevoerd uit Jordanië en Noord-Irak. Overal worden de schotelantennes te koop aan geboden.” Onder Saddam stonden er draconische straffen op het bezit van een schotelantenne.

In Noord-Irak is de situatie heel anders, meldt Open Doors. Dit deel heeft sinds 1991 autonomie onder bescherming van de Verenigde Naties. „Hier heeft men geëxperimenteerd met democratie. Er heerst hier geen chaos en anarchie zoals in het zuiden. Er liggen geen hopen huisvuil op straat te smeulen, en de mensen wachten netjes voor een rood verkeerslicht en rijden niet tegen het verkeer in, zoals in het zuiden. Hier zijn diverse kerken actief op maatschappelijk terrein en er wordt geëvangeliseerd via boekwinkels en radiostations.”

Open Doors hoopt „dat het enthousiasme van de kerkelijke leiders uit het noorden overslaat naar het zuiden en dat men ook daar weer plannen gaat maken.”