Het Nederlands Visbureau organiseerde gisteren aan boord van het visserij-instructieschip ”Koningin Juliana” de inmiddels traditionele officieuze aftrap van het haringseizoen. De consument moet nog tot 28 mei geduld hebben. Dan ligt de Hollandse Nieuwe weer in de winkel.

De vooruitzichten zijn gunstig, deelde voorzitter Nico de Jong van de Nederlandse Haringgroothandelsvereniging mee. Zo mogen haringvissers op de Noordzee bijna 50 procent meer vangen dan vorig jaar: 400.000 ton in plaats van 275.000 ton. „Dat betekent dat het goed gaat met de haring.”

Over de kwaliteit van de maatjesharing kon De Jong nog niet veel zeggen. De grote hoeveelheden plankton van de juiste kleur stemmen de haringhandel echter optimistisch. De eerste Noorse en Deense vissers zijn inmiddels uitgevaren en er zijn kleine hoeveelheden haring aangevoerd. De Nederlandse haringvloot kiest morgen het ruime sop. Net voor de veiling van het eerste vaatje in de visafslag van Scheveningen -op 27 mei- hopen zij weer terug te zijn in de haven. De opbrengst van die eerste emmer is overigens bestemd voor de Nederlandse Hartstichting.

Slechts een klein deel -naar verwachting 35.000 ton- van de totale haringvangst is geschikt voor verwerking tot Hollandse Nieuwe. Een haring die aan dit predikaat wil voldoen, moet maagdelijk zijn -zonder hom en kuit- en dient ten minste 16 procent vet op de graten te hebben. „Bij een ruim aanbod kunnen we gelukkig kritischer zijn in onze keuze”, aldus De Jong.

De visdetaillisten hebben opnieuw de afspraak gemaakt niet voor 28 mei met Hollandse Nieuwe te komen. Elk jaar zijn er echter „een paar” viswinkels die dat feestje bederven. Om die reden is er opnieuw een ”kliklijn” ingesteld. Echte sancties zijn er niet bij het niet-nakomen van de afspraken, moet De Jong toegeven. „Maar we hopen wel dat iedereen nu eens solidair is. We hanteren niet voor niets een startdatum. Dat betekent gelijke kansen voor iedereen.” Haring is in Nederland de meest gegeten vis. Voor veel viswinkels is deze vissoort een zeer belangrijke omzetmaker.

Volgens prof. dr. ir. Frans Kok, hoofd humane voeding en epidemiologie aan de Wageningen Universiteit, staat het wetenschappelijk zo goed als vast dat het consumeren van vette vis -in jargon: n-3 visvetzuren- goed is voor een mens. Zo vermindert een hoeveelheid van 0,2 gram van die visvetzuren per dag het risico op overlijden als gevolg van hart- en vaatziekten met bijna 30 procent. Kok doet op dit moment bijvoorbeeld onderzoek naar de relatie tussen visvetzuren en hartritmestoornissen. „Ik ben daar heel enthousiast over.”

In hun boekje ”Haring en zijn maatjes”, dat volgende week in de winkels ligt, doen Adriaan de Boer en Wouter Klootwijk het haringproces uit de doeken. Ook zij wijden een paar bladzijden aan het fenomeen ”Haring in het land, dokter aan de kant”. Conclusie: „De opsomming is niet compleet en het gaat telkens om serieuze berichten van serieus wetenschappelijk onderzoek in verschillende westerse landen. Maar erg lekker is het toch ook wel, een haring.”

Ooit geweten hoe een school haringen ontstaat? „Zodra het licht wordt, kijkt een haring opzij. Hij ziet een andere haring en die haring ziet hem. Dan gebeurt het. Ze blijven bij elkaar, zwemmen nauwkeurig in dezelfde richting, zo’n 30 centimeter van elkaar vandaan. Maar zij zijn niet de enige twee. Andere haringen kijken ook opzij en blijven bij de vis die ze naast zich zagen. Zo ontstaat een school van honderdduizenden haringen.” Het boekje leest voor een haringliefhebber als een trein, maar wordt hier en daar ontsierd door ongepast taalgebruik.