Chodorkovski (47) zou ongeveer 218 miljoen ton olie uit de boeken hebben gehouden. Het kan nog enkele dagen duren voor de rechtbank de straf bekendmaakt. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen zowel Chodorkovski als Lebedev een gevangenisstraf van zes jaar geëist. De advocaat van de vroegere olietopman kondigde maandag aan in beroep te gaan tegen de schuldigverklaring.

Direct nadat de rechter Chodorkovski schuldig had bevonden, liet hij alle vertegenwoordigers van de media uit de zaal verwijderen. Hij gaf geen redenen voor dat besluit.

Chodorkovski was eens een van de rijkste Russen. Hij zit tot 2011 een gevangenisstraf van acht jaar uit wegens belastingontduiking. Volgens Chodorkovski, maar ook volgens waarnemers is het een politiek proces, omdat de zakenman in ongenade zou zijn gevallen bij de vroegere president en huidige premier Vladimir Poetin. De oliemagnaat haalde zich diens woede op de hals door een oppositiepartij financieel te steunen. Poetin eiste deze maand voor de televisie dat Chodorkovski zou worden veroordeeld. President Dmitri Medvedev distantieerde zich in bedekte termen van die uitspraak.

Voor het gerechtsgebouw demonstreerden honderden mensen voor de vroegere zakenman. Ze eisten vrijspraak. „Ieder van ons kan een Chodorkovski worden”, stond op een spandoek. Ook journalisten uit de gehele wereld stonden al vroeg in de ochtend bij het gebouw.

Chodorkovski heeft aangekondigd een veroordeling aan te vechten bij het Europees Hof voor de Mensenrechten in Straatsburg.