Oproep ‘bankrun’ wordt strafbaar
DEN HAAG (ANP) – Mensen die in het openbaar een oproep doen om eigen tegoeden van een bank te halen, kunnen daarvoor in de toekomst een celstraf of een boete krijgen. De ministers Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) en Jan Kees de Jager (Financiën) willen zo’n oproep voor een ‘bankrun’ strafbaar stellen. Ze bereiden daarvoor een wetsvoorstel voor dat begin volgend jaar voor advies wordt rondgestuurd.
Dat schrijven zij in een brief die ze donderdag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. De maximale straf voor zo’n oproep zal vier jaar celstraf worden of 19.000 euro boete. Het vorige kabinet had al toegezegd om de mogelijkheden voor een verbod op een bankrun te onderzoeken. Nu zijn de juridische mogelijkheden om dit aan te pakken beperkt. Een bankrun kan tot een onbeheersbare situatie leiden voor een bank, stellen de ministers. Het gaat dan met name om personen die autoriteit genieten in de financiële wereld.
Aanleiding voor een strengere aanpak zijn de uitkomsten van het onderzoek van de Commissie DSB Bank, eerder dit jaar, naar de ondergang van DSB van Dirk Scheringa. Opstelten en De Jager willen met de strafbaarstelling de stabiliteit van het bancaire stelsel beschermen. Ze wijzen erop dat een bank het vertrouwen moet genieten van hun klanten om te kunnen functioneren. Als dat weggaat en mensen massaal hun geld van de rekening halen, kan een bank failliet gaan. De samenleving en het bedrijfsleven zijn sterk afhankelijk van het banksysteem.
De ministers stellen dat de ondergang van een bank bij een bankrun eerder een kwestie van uren dan van dagen is, omdat een oproep met de huidige communicatiemiddelen snel te verspreiden is. Banken kunnen zich daar niet tegen verweren en moeten daarom strafrechtelijke bescherming krijgen, is de gedachte.
Vlak voor de ondergang van DSB had Pieter Lakeman van de Stichting Hypotheekleed een oproep gedaan aan klanten van deze bank om al het geld van hun rekening af te halen. Dat gebeurde ook massaal. De ministers noemen deze actie overigens niet in hun brief.
Advocaat financieel recht John Molenaar vindt het bestraffen van een openbare oproep aan mensen hun geld van een bank te halen geen goed voorstel. Het idee is volgens hem niet effectief, omdat in die situatie nog steeds geld van de bank kan worden gehaald. Het zou volgens Molenaar beter zijn als een bank bij gevaar van een bankrun tijdelijk de betalingen op mag schorten. Momenteel kan dit al als noodmaatregel, maar alleen als een bank in financiële problemen verkeert, aldus Molenaar.
