Het was altijd erg duidelijk. Maximaal een dag of twee zat je in de winter als bouwvakker thuis: vorstverlet. Vorig jaar kwam hier een einde aan. Plots bleek er een strenge winter te kunnen komen waarin men veel langer dan de gemiddelde twee dagen met vorst werd geconfronteerd.

Verder was de collectieve regeling in de bouw over vorstverlet inmiddels opgezegd omdat er geen draagvlak meer voor zou zijn en men het een risico voor het bedrijf vond. Een bedrijf kon zich daar weer voor verzekeren, maar er waren behoorlijk wat bedrijven die hier (om diverse redenen) niet voor gekozen hebben.

En dan is er dus plotseling weer een strenge winter. Vorige winter werd er (ook vanwege de slechte positie van de bouw als gevolg van de crisis) besloten een vorst-WW te openen vanaf februari 2010. Die regeling duurde tot 1 april 2010.

Min 6

Dat was een regeling van Sociale Zaken waarbij werkgevers in de koude periode een WW-uitkering konden aanvragen voor hun werknemers. Werknemers bleven dan wel in dienst van hun werkgever en teerden niet in op hun opgebouwde WW-rechten. Nu zijn er voor- en tegenstanders van het opnieuw openstellen van deze regeling. Ondertussen buffelen sommige bouwvakkers nog steeds door, terwijl andere bedrijven hun werknemers wel naar huis gestuurd hebben.

Voor zelfstandigen in de bouw is het allemaal eigen risico. Zij vallen niet onder de regels van de cao (en vielen dus ook niet onder de regeling van de vorst-WW).

Maar wat zijn nu de rechten en plichten als werknemer in de bouw? Heb je het recht om naar huis te gaan of moet je op je werk verschijnen?

In de verschillende cao’s zijn teksten opgenomen met ongeveer dezelfde strekking. Het komt erop neer dat een werknemer niet meer verplicht kan worden buiten te werken bij een gevoelstemperatuur van onder de min 6 graden Celsius.

Warmtekanon

Een werkgever kan wel proberen iets aan de gevoelstemperatuur te doen. Hij kan windschermen plaatsen of warmtekanonnen. Als het dan warmer voelt dan min 6 kan men doorwerken. Is de temperatuur daadwerkelijk lager, dan kan de werkgever besluiten dat een werknemer ander werk moet doen. Dit kan binnen zijn, en ook kan het ander werk zijn (bijvoorbeeld opruimen en schoonmaken). Deze mogelijkheid van vervangend werk geldt ook bij gladheid en sneeuw.

De werkgever mag van de werknemer verlangen dat hij op de werkplek aanwezig is, zelfs als ’s ochtends al duidelijk lijkt te zijn dat buitenwerk er die dag niet inzit. Er gelden soms wel limieten tot hoe laat de werkgever iemand mag verplichten aanwezig te zijn. Een werkgever mag een werknemer verder niet ontslaan omdat het vriest.

Een aantal instanties pleitte ervoor de vorst-WW van het voorjaar opnieuw van kracht te laten zijn.

De RMU Werknemers is zich ervan bewust dat het inzetten van WW (een overheidsfinanciering) eigenlijk niet bedoeld is om een bepaalde bedrijfstak te stimuleren.

Toch is het belangrijk dat goed wordt bekeken of het hier zo’n bijzondere situatie betreft (nu al voor de tweede winter achter elkaar), of dat er een uitzondering kan worden gemaakt en de overheid de bouw de winter door kan helpen.

De auteur is werkzaam bij de RMU als jurist collectieve belangenbehartiging. Reageren aan scribent? socialezaken@refdag.nl