Op een slee door het Glimmerdal
Als er nog toekomstige klassiekers worden geschreven, moet ”Tonje en de geheime brief” er haast wel een van zijn. Grappig en ontroerend, luchtig en diepgaand tegelijk, dat is dit originele verhaal van de Noorse schrijfster Maria Parr.
Des te treuriger dat dit juweeltje ontsierd wordt door een paar vloeken. Onbegrijpelijk! Je zou de auteur en de uitgever willen smeken op staande voet een gekuiste versie op de markt te brengen. Het verhaal is het namelijk meer dan waard.
Parr is inmiddels met Astrid Lindgren vergeleken, en geen wonder. Hoofdpersoontje Tonje heeft beslist wat weg van Pippi. Niet alleen vanwege haar rode haren, maar ook dankzij haar recalcitrante eigenwijsheid en haar grote hart. En dan is er nog de Scandinavische sfeer, met prachtige natuurbeschrijvingen en veel sneeuw. Het boek is tijdloos, zó dat het je bijna verbaast als je passages over e-mailtjes tegenkomt.
Daarnaast hanteert Parr super-origineel taalgebruik. Haar stijl is lekker los en vlot, waardoor het verhaal zo ongeveer dezelfde vaart heeft als de snelle slee die Tonje en haar oude vriend Gunnvald samen ontwikkelen. De auteur bezorgt haar lezers een lachbui en laat hen meteen een traantje wegpinken. Dat is een kunst.
Ook de opbouw van het boek, dat uit drie delen bestaat, is knap. Prachtig erdoorheen verweven is niet alleen het raadsel rond Gunnvalds verleden, maar ook het klassieke verhaal van Johanna Spyri over de kleine Heidi.
Tonje is het enige kind in het Glimmerdal. Zelfs op Hagens Heilzame Camping valt nooit een kind te bekennen. Een schande, vindt Tonje: „Denk je eens in: hier ligt een heel Glimmerdal, met sneeuw en in perfecte sleestaat, en niet één kind dat hier op wintervakantie mag komen.” Maar Hagen houdt nu eenmaal niet van kinderen. En dus ook niet van Tonje.
De oude Gunnvald houdt des te meer van haar. En zij van hem. Alles delen ze met elkaar. Denkt Tonje. Totdat er een mysterieuze brief bezorgd wordt. Dan blijkt dat Gunnvald een geheim heeft. Een geheim dat Tonje woest maakt.
De karakters komen prachtig uit de verf en ook de meest fantasierijke gebeurtenissen weet de auteur overtuigend te brengen. De vaart verdwijnt niet uit het verhaal. Daar zorgen de ram Gladiator, de vogel Meeuwmans en de nieuwe stuurslee wel voor. Ondertussen wordt de tragische geschiedenis van Gunnvald stukje bij beetje onthuld, zodat dit boek blijft boeien tot en met de laatste bladzijde.
Tonje en de geheime brief, Maria Parr; uitg. Lannoo, Tielt, 2010; ISBN 978 90 209 9110 9; 253 blz.; € 13,95.
De echte Lindgren
Ook de echte Lindgren ligt weer eens in de winkels. Dit keer een voordelige herdruk van ”De kinderen van Bolderburen” en een prentenboekachtige uitgave van ”Er zit een rover in het bos-bos-bos”.
De Bolderburense kinderen beleven heerlijke avonturen, braaf –zeker naar Lindgrens begrippen!– maar herkenbaar. Ze kennen geen zorgen of conflicten. Ze hebben lieve familieleden en een fijne juf. Ze vinden zowel vakantie als school een feest. Ze spelen in het hooi, slapen een nachtje in de schuur, bouwen hutten en belanden in een sneeuwstorm. Hun belevenissen worden verteld door ik-figuurtje Lisa. De hoofdstukken zijn doortrokken van een typisch Zweedse sfeer, compleet met veel rust, ruimte en landleven. Een leuk boek voor zevenplussers, waar de uitgever terecht een sticker met ”Nostalgisch boek, nostalgische prijs” op heeft geplakt.
”Er zit een rover in het bos-bos-bos” is geschikt voor dezelfde doelgroep, maar kan ook aan jongere kinderen voorgelezen worden. Hoofdpersoontje Peter past ineens in een poppenhuis en gaat samen met pop Mimi de strijd aan tegen roverhoofdman Fiolito. Een grappig, sprookjesachtig verhaal, spannend, maar niet te eng voor kinderen. De vele mooie illustraties van Ilon Wikland zitten vol actie, expressie, sfeer en kleur.
De kinderen van Bolderburen, Astrid Lindgren;
uitg. Ploegsma, Amsterdam, 2010; ISBN 978 90 216 6879 6; 269 blz.; € 10,-;
Er zit een rover in het bos-bos-bos, Astrid Lindgren;
uitg. Ploegsma, Amsterdam, 2010; ISBN 978 90 216 6855 0; 48 blz.; € 14,95.