Hongarije stemt over strenge mediawet
BOEDAPEST (ANP) – Het Hongaarse parlement stemt maandag over wat critici zien als Europa’s strengste mediawet. Onder de wet gaat een door de regering benoemde Mediaraad bepalen of journalisten „moreel” en „objectief” berichten. Voor publicaties die niet voldoen aan deze normen kunnen hoge boetes volgen.
Die kunnen oplopen tot ruim 700.000 euro voor omroepen en 90.000 euro voor onder meer kranten en websites. Nieuwsprogramma’s mogen straks maximaal 20 procent van hun tijd aan misdaad besteden. Anders zou het volk nerveus worden.
Volgens activisten, die maandag op het Vrijheidsplein van Boedapest demonstreren, wordt de klok ruim twintig jaar teruggezet naar het communistische tijdperk in Hongarije. Zij maken weinig kans invoering van de wet te voorkomen. De regerende centrumrechtse partij Fidesz van premier Viktor Orbán heeft een tweederdemeerderheid in het parlement.
De Hongaarse zangeres Lilla Vincze zingt daarom in een boekwinkel in Boedapest nostalgisch over romantiek die ooit bestond. Onder haar gehoor zitten boze lezers, journalisten en schrijvers die bezorgd zijn over de toekomst van ‘s lands oudste linkse krant Népszava. Er worden boeken geveild voor de krant, omdat adverteerders onder druk van de regering zouden weglopen.
De hoofdredacteur van het sinds 1877 bestaande linkse dagblad, Péter Németh, is woedend over de mediawet. „Wij zijn al met een witte voorpagina uitgekomen om daartegen te protesteren”, zei hij tegen het ANP. „Als deze wet wordt aangenomen, zullen we weer met een witte pagina verschijnen op 3 januari.” Hongarije is dan voorzitter van de Europese Unie. „Wij willen een signaal geven aan de EU dat deze wet slecht is.”
Ook andere publicaties drukken witte pagina’s. Volgens Németh worden journalisten vanaf 2011 gedwongen om zelfcensuur toe te passen. „We krijgen de situatie zoals die bestond onder het communisme. Deze wet geeft de kans aan een dictatuur.”
Maar András Koltay, lid van de Mediaraad, lacht om die kritiek. „Wat een onzin. Deze wet zal leiden tot meer gebalanceerde media.”
Auteur en filosofe Egnes Heller betwijfelt of premier Orbán alle communicatie kan controleren. „We leven niet meer in de tijd van de technologie van de Sovjet-Unie. Nu kun je gewoon via een server in het buitenland een Hongaarse website in de lucht houden.”
De 81-jarige Heller was ooit een dissident onder het communisme. Ze sluit zich aan bij een alternatief televisiestation op internet om de wet te omzeilen. „Orbán zal niet slagen in zijn plannen.”
