Theoloog Berkhof: man van synthese
Prof. H. Berkhof, van 1960 tot 1981 (hervormd) kerkelijk hoogleraar dogmatiek en Bijbelse theologie aan de Leidse universiteit (opvolger van K. H. Miskotte), heeft het klimaat van kerk en theologie sterk bepaald.
Kenmerkende titels waren ”Geschiedenis der Kerk” (1942), ”Crisis der middenorthodoxie” (1952), ”Christus de zin der geschiedenis” (1958) en vooral ook zijn hoofdwerk ”Christelijk geloof. Een inleiding tot de geloofsleer” (1973), goed voor diverse herdrukken en nog steeds verplicht studiemateriaal.
Talrijk en ook zeer kritisch uit orthodox-gereformeerde hoek waren de reacties op Berkhofs ”Christelijk geloof”. Die kritiek richtte zich onder meer op zijn ontkenning van de maagdelijke geboorte en de erfzonde, en op zijn gedachte dat Christus ook mens geworden zou zijn zonder de zondeval. Jezus was in de ogen van Berkhof de nieuwe en ware mens, een nieuwe schepping van God, waarbij het christelijk geloof in feite niet meer was dan het deelhebben aan de ware humaniteit die Jezus heeft verwerkelijkt.