Universiteiten en ziekenhuizen gebruikten de hersenen voor onderzoek. Dat blijkt uit een maandag verschenen rapport.

Het aantal van 20.000 is gebaseerd op de hersenen die universiteiten en ziekenhuizen hebben bewaard. Het werkelijke aantal kan veel hoger liggen.

Vier jaar geleden werd het verwijderen van organen uit lichamen zonder toestemming van de nabestaanden bij wet verboden. Voor 1999 zei de wet dat organen alleen verwijderd mochten worden als de nabestaanden daar geen bezwaar tegen hadden. In de praktijk werd de nabestaanden vaak niets gevraagd, blijkt uit het rapport.

Een medewerker van het mortuarium van een ziekenhuis in Manchester kreeg 10 pond per brein van een onderzoeksteam van Manchester University, verklaarde hij ten overstaan van de onderzoekers. De universiteit verzamelde zo de hersenen van enkele honderden mensen voor een onderzoek naar de hersenen van mensen met een geestesziekte.

Het rapport is te danken aan de inspanningen van Elaine Isaacs, wier man Cyril depressief was en in 1987 zelfmoord pleegde. In 2000 ontdekte Elaine Isaacs bij toeval dat de hersenen van haar echtgenoot voor onderzoek waren achtergehouden, terwijl hun Joodse geloof gebiedt dat mensen intact moeten worden Jacobs zei maandag bij de presentatie van het rapport te verwachten dat de verantwoordelijken worden gestraft.

De mensen die bij het achterhouden van de hersenen waren betrokken, zagen de praktijk zelden als onethisch, laat staan illegaal, zegt de auteur van het rapport, Jeremy Metters van de inspectie voor de gezondheidszorg. „Er was een algemeen geloof dat het achterhouden van organen en weefsel in het ’algemeen belang’ was en dat het legaal was omdat de autopsie plaatsvond in opdracht van de lijkschouwer.”

Metters doet in zijn rapport 32 aanbevelingen die moeten voorkomen dat organen zonder toestemming worden achtergehouden. Hij zegt te hopen dat zijn onderzoek er niet toe leidt dat niemand die toestemming voortaan nog geeft. Voor onderzoek naar ziektes als depressie en schizofrenie zijn hersenen onontbeerlijk.