De beschermingsplannen zijn opmerkelijk, omdat de NAVO officieel Rusland niet meer beschouwt als een bedreiging. Maar na de Russische gevechten in Georgië in 2008 sloeg de schrik om het hart bij veel leiders in Estland, Letland en Litouwen. De drie landen, sinds 2004 lid van de NAVO, vroegen om extra bescherming. In januari besloot het militaire bondgenootschap om de drie op te nemen in beschermingsplannen van Polen.

De extra bescherming kon de pogingen van de Amerikaanse president Barack Obama ondermijnen om de relaties met Rusland te verbeteren. Amerikaanse diplomaten waren zich zeer bewust van dit risico. Ze vroegen de drie Baltische landen om daarom hun mond te houden.

„Een publieke discussie over de planning van contingenten zou waarschijnlijk leiden tot een onnodige toename van de spanning tussen de NAVO en Rusland. Dat is iets wat we zouden moeten proberen te vermijden, omdat we werken aan verbetering van praktische samenwerking tussen Rusland en de NAVO”, aldus een diplomatiek bericht uit december.

Rusland reageerde dinsdag verbaasd op de onthulling. „Zulke publicaties zorgen voor veel vragen in Rusland. We staan perplex”, aldus een diplomaat bij het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij wees erop dat slechts enkele weken geleden nog een topoverleg plaatsvond tussen Rusland en de NAVO, dat werd gezien als een enorme doorbraak in de verbetering van de relaties.