De scheiding van kerk en staat werd dit jaar in Amsterdam nog eens opnieuw getrokken, met kaarsrechte lijnen. Burgemeester Van der Laan stelt zich, meer dan zijn voorganger Cohen, onbuigzaam op. Hij gelooft niet in subsidies voor religieuze organisaties in Amsterdam, zei hij tijdens een bijeenkomst eind september in de Thomaskerk in Amsterdam-Zuid.

Daar kreeg hij vragen over de scheiding van kerk en staat. „Cohen en ik zijn goede vrienden en zijn het over 95 procent eens. Over 5 procent niet en dat is onder andere hierover”, zei hij destijds in Het Parool.

In de praktijk betekent dat echter niet dat christelijke en islamitische organisaties helemaal geen subsidies meer krijgen omdát ze christelijk dan wel islamitisch zijn. Dat blijkt uit een onderzoek dat hetzelfde dagblad vorige week uitvoerde.

De verschillende stadsdeelbestuurders staan vaak rekkelijker in de subsidiekwestie dan uitlatingen van het overkoepelende stadsbestuur doen vermoeden. Zo subsidieert vrijwel elk stadsdeel nog altijd activiteiten van religieuze organisaties, variërend van het Leger des Heils tot de Eyüp Sultanmoskee.

Dat is opmerkelijk, omdat er eerder veel rumoer ontstond over jeugdwerk dat Youth for Christ verrichtte in stadsdeel West. Het kostte stadsdeelvoorzitter Verburg zelfs de kop: hij stapte op nadat er onrust was ontstaan over het feit dat Youth for Christ alleen mensen met een christelijke levensovertuiging wilde werven.

In stadsdeel Centrum woedt de discussie al jaren. Het leidt ertoe dat een subsidie voor Marokkaanse taal en cultuur –waarbij de scheidslijn met Koranlessen vaag is– volgend jaar niet langer wordt verstrekt. Toch reageert stadsdeelbestuurder Roeland Rengelink nuchter op alle commotie. „Er gaat echt niet zo heel veel veranderen. Bovendien gaat het vaak maar om kleine bedragen. Dan denk ik: Wat stelt het nu eigenlijk voor?”

De soep wordt in de stadsdelen niet zo heet gegeten als hij centraal wordt opgediend?

„Ik denk dat de soep zelfs in de centrale stad niet zo heet wordt gegeten. Er worden vooral problemen gesuggereerd. Mijn ervaring is dat organisaties zoals het Leger des Heils heel erg goed begrijpen hoe je de scheiding tussen kerk en staat moet zien. Het ligt er maar aan hoe ze het werk presenteren.”

Hoe zou dat moeten?

„Als een organisatie om haar moverende redenen zegt: We willen iets doen voor de samenleving zonder dat daar zendingswerk aan te pas komt, dan kun je altijd een voorstel indienen.”

Maar een christen laat zijn geloof niet thuis als hij dat werk uitvoert.

„Ik ga ervan uit dat mensen vanuit allerlei overtuigingen dingen doen. De vraag voor mij is: doe je iets omdat je overtuigd christen of overtuigd sociaal­democraat bent, óf doe je het met de bedoeling dat de ander ook overtuigd christen of sociaaldemocraat wordt? In het laatste geval hoef je bij ons niet aan te kloppen. Maar in de praktijk lopen die dingen helemaal niet zo vaak door elkaar als wel gesuggereerd wordt. Daarom vind ik het onzin om onderscheid te gaan maken in de overtuiging van waaruit mensen werken. Het gaat erom hoe je het werk vormgeeft.”