Fed bezorgd over mogelijke deflatie
De gouverneurs van de Federal Reserve (Fed) in Amerika hebben de basisrente dinsdag ongemoeid gelaten. In hun verantwoording maakten zij overigens duidelijk dat zij zich langzamerhand meer zorgen maken over de mogelijke gevolgen van deflatie dan van inflatie, jarenlang de draak die de Fed-gouverneurs te vuur en te zwaard bestreden.
„De mogelijkheid van een beduidende inflatiedaling is momenteel groter dan een stijging van de inflatie”, aldus de verklaring van het Federal Open Market Committee (FOMC), het besluitvormingsorgaan van de Fed onder voorzitterschap van Alan Greenspan. „De formulering is typische Greenspan-taal, maar richt zich duidelijk op het gevaar van deflatie”, aldus Michael Branca, marktanalist van investeringsbank Lehman Brothers.
Deze zorg markeert een keerpunt in het Fed-beleid, dat traditiegetrouw is gericht op inflatiebestrijding. Maar met het voorbeeld van Japan, waar deflatie de economie onderuithaalt en het banksysteem ontwricht, lijken ook de Fed-gouverneurs hun oriëntatie bij te stellen. Voorzitter Robert Parry van de Federal Reserve Bank van San Francisco was jarenlang een van de felste pleitbezorgers van een nul-inflatie. „Gezien de situatie in Japan is nul-inflatie niet meer het hoogst bereikbare ideaal”, aldus Parry.
Deflatie is het omgekeerde van inflatie. De geldwaarde neemt dan toe, hetgeen de schuldpositie van bedrijven en particulieren ongunstig beïnvloedt. Daarom pleiten sommige Fed-gouverneurs nu voor een matige rente van 1 tot maximaal 2,5 procent. Behalve over het risico van een mogelijke deflatie maken de Fed-bestuurders zich ook zorgen over de stagnerende economie. Het aantal banen is de afgelopen drie maanden met meer dan een half miljoen gedaald. Ook de productiecijfers noemde de Fed „teleurstellend.”
Tijdens het laatste Fed-overleg weet men de problemen deels aan de „geopolitieke onzekerheden”, oftewel aan de dreigende oorlog met Irak. Nu erkent men dat er dieperliggende oorzaken zijn, waardoor het economische herstel nauwelijks op gang komt. Volgens Branca laat de Fed de basisrente voorlopig op het lage niveau van 1,25 procent. „Als er opnieuw een recessie dreigt, verlaagt men misschien verder, maar dat zou een dramatische erkenning zijn van de economische malaise waarin wij dan verkeren”, zo meent Branca.