Cijfers zijn lastig te krijgen omdat gemeenten allerlei varianten kennen bij het vergoeden van zwemles, zoals alleen het vervoer of alleen voor speciaal onderwijs. Toch spreekt onder meer het Mulier Instituut voor sociaalwetenschappelijk sport­onderzoek van een stijgend aantal gemeenten waar schoolzwemmen op de tocht komt te staan. Zo besloot de gemeenteraad van Zaanstad donderdag om vanaf januari 2012 de subsidieregeling te schrappen waarvan 55 scholen gebruikmaken.

Nederland is een waterland, dus het is van groot belang dat alle kinderen goed leren zwemmen. Dat gebeurde jaren geleden bijna overal standaard via het schoolzwemmen, maar op dit terrein lijkt er nu sprake van een kentering. Dat heeft gevolgen voor de zwemvaardigheid, aldus onderzoeker Ester Wisse van het Mulier Instituut.

Volgens haar zijn het vooral allochtone kinderen, kinderen in zeer sterk stedelijke gebieden en kinderen van ouders met een laag inkomen die daarvan de dupe zijn. „Hun ouders weten niet altijd de weg te vinden naar de zwembaden, lopen aan tegen lange wachtlijsten of kunnen geen zwemles betalen. Deze kinderen zijn daarom voor het halen van diploma’s afhankelijk van schoolzwemmen.”

Heerhugowaard besloot deze week niet op het schoolzwemmen te bezuinigen, maar wel op het vervoer van en naar het zwembad. Den Bosch betaalt het schoolzwemmen helemaal niet meer. In Assen, Leeuwarden en Hoorn is het al een paar jaar geleden wegbezuinigd. De gemeente Groningen besluit binnenkort of zij het schoolzwemmen schrapt of dat zij ermee doorgaat. Ook Alkmaar kijkt kritisch naar de subsidie hiervoor.

In Amsterdam, Breda, Arnhem, Den Helder en Rotterdam staan daarentegen geen kortingen op stapel. De hoofdstad streeft ernaar dat alle kinderen de basisschool verlaten met een zwemdiploma.

Vijf jaar geleden hadden nog bijna 1400 kinderen geen zwembrevet tegen de tijd dat ze van de basisschool gingen. In 2012 moet dat zijn teruggedrongen tot 350, zo stelt de gemeente Amsterdam.

De Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB) pleit voor goed opgeleid zwembadpersoneel en een groot aanbod, zodat zo veel mogelijk kinderen kunnen leren zwemmen.

De Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) wil met haar project Waterdicht, een samenwerking tussen gemeente, aanbieder, onderwijs en ouders, bereiken dat alle kinderen in Nederland de basisschool verlaten met het volledige ABC-zwemdiploma op zak.

Ester Wisse van het Mulier Instituut: „Er zou veel kunnen worden bereikt als zwemvaardigheid als kerndoel zou worden opgenomen in het bewegings­onderwijs op de basisschool, zodat leren zwemmen net zo vanzelfsprekend wordt als leren rennen, gooien en vangen. Dan maakt het niet uit wie het aanbiedt, maar dan gebeurt het wel.”