Obama paait Netanyahu om bouwstop
WASHINGTON (ANP/AFP) – De Amerikaanse president Barack Obama heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zondag uitvoerig geprezen. Dat de Israëlische regeringsleider een Amerikaans plan voor een bouwstop in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever in overweging neemt, is volgens Obama „veelbelovend”, een „positieve stap” en „een teken dat hij serieus is”.
Obama sprak die woorden aan boord van het presidentiële vliegtuig, op de terugweg van een bezoek aan Azië. Tijdens zijn reis had Obama zich nog anders uitgelaten. In Indonesië noemde hij het Israëlische voornemen om 1300 nieuwe woningen voor kolonisten te bouwen in Oost-Jeruzalem „niet behulpzaam voor het vredesproces in het Midden-Oosten.”
Netanyahu zou de afgelopen dagen met minister Hillary Clinton (Buitenlandse Zaken) hebben gesproken over de nieuwe bouwstop.
De Verenigde Staten willen met een nieuw plan voor een bouwstop in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever het vredesproces in het Midden-Oosten nieuw leven in te blazen. Het Israëlische kabinet heeft er zondag over gesproken. Na afloop werden geen mededelingen gedaan. De Palestijnse leider Mahmoud Abbas liet via een woordvoerder weten vooraf niet van het plan op de hoogte te zijn gesteld en pas te reageren, als hij met andere Arabische leiders heeft overlegd.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu was enkele dagen geleden in de Verenigde Staten en zou daar met minister Hillary Clinton van Buitenlandse Zaken over het voorstel hebben overlegd. De bouwstop zou alleen gelden voor de Westelijke Jordaanoever en niet voor Oost-Jeruzalem, dat de Palestijnen willen maken tot hoofdstad van hun toekomstige staat. Ook zouden de Amerikanen na de drie maanden bouwstop geen nieuwe verlenging eisen.
Washington zou verder hebben toegezegd dat het in de toekomst een veto uitspreekt over resoluties in de Verenigde Naties die kritisch over Israël zijn. Ook zou de Amerikaanse regering twintig extra gevechtsvliegtuigen ter waarde van 3 miljard dollar (2,2 miljard euro) aan het Israëlische leger willen leveren. De Amerikaanse krant The New York Times meldde dat Netanyahu heeft toegezegd het plan in de ministerraad te verdedigen.
Begin september begon nieuw vredesoverleg, maar de Palestijnen braken dat al een paar weken later af, toen Israël weigerde een tien maanden durende bouwstop op de Westelijke Jordaanoever te verlengen. De verwachting is dat de Palestijnen het nieuwe plan zullen afwijzen. Zij eisen de stopzetting van alle bouwactiviteiten in Oost-Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever voor onbepaalde tijd. Abbas pleitte woensdag nog voor een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad over het nederzettingenbeleid van Israël. De Israëlische kolonisten wijzen elke bouwstop af.
Israël bezette de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem tijdens de Zesdaagse Oorlog in 1967. Enkele maanden later begon de bouw van nederzettingen in het gebied. Nu wonen er inmiddels ongeveer 500.000 kolonisten te midden van 2,5 miljoen Palestijnen. Volgens het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zijn de nederzettingen in strijd met het volkenrecht en dus illegaal.