„Kerk aantrekkelijk als geloof gezien wordt”
WOERDEN – „De kerk is niet aantrekkelijk, maar als jongeren iets van het geloof van haar leden merken, is ze wel aantrekkelijk en willen ze er toch bij horen.”
Dat zei ds. A. Schreuder zaterdag in Woerden tijdens de 21e Bondsdag van de Bond van mannenverenigingen der Gereformeerde Gemeenten. Hij sprak over: ”Wat maakt de kerk voor jong en oud aantrekkelijk in 2010?”
De predikant van de gereformeerde gemeente van Rijssen-Zuid begon met de opmerking dat de kerk ook vroeger niet aantrekkelijk was. Hij verwees naar Johannes 6, waar staat dat velen naar Jezus kwamen om Zijn wonderen maar weg gingen toen Hij sprak over Zichzelf als het Brood des levens. „Voor de natuurlijke mens was er niets aantrekkelijks.”
Ds. Schreuder stelde dat de aantrekkingskracht van de wereld in deze tijd van beeldcultuur groot is, ook voor kerkmensen. „We zijn meer mensen van onze tijd dan we zelf denken.” Als eerste bedreiging voor de kerk noemde hij het rusteloze van deze tijd. „Jongeren worden zes dagen lang opgejaagd en dan moeten ze op zondag naar een preek luisteren. De Heere werkt in de rust, zoals Psalm 119 leert. De vorst der duisternis werkt door onrust. Daardoor wordt het geestelijk leven oppervlakkig. Veel dingen lijken belangrijk, maar zijn betrekkelijk.”
De predikant wees ook op de normvervaging die de kerk niet voorbij gaat („Ik vind dat …”) en op het uiteengroeien van de generaties.
Er komt veel op de predikant af die moet leren om te gaan met mondiger kerkleden. „Als een predikant niet voldoet aan het verwachtingspatroon dan leggen mensen hem gemakkelijk aan de kant.”
Ds. Schreuder, die zei dat predikanten meer op zichzelf worden teruggeworpen, vindt het belangrijk dat ze zich tot hun kerntaak beperken. Het profetische ambt met de nadruk op onderwijs moet vooral naar voren komen. Er is volgens hem een gebrek aan ouderlingen die los komen van hun „achterland” en het belang van de hele gemeente op het oog hebben. Ouderlingen moeten zich door middel van het Woord oefenen in het geloof om losser te staan van menselijke opvattingen, zei hij.
Een belangrijk aandachtspunt voor de opvoeding van de jonge generatie is de gewetensvorming. „Het geweten wordt gevormd door iets van buiten. Dat is wat anders dan het gevoel. Gewetensvorming gebeurt niet door te zeggen wat wel en wat niet mag, maar door contact te hebben en in gesprek te zijn.”
Het aantrekkelijk willen zijn als kerk zet de eredienst onder spanning, aldus de predikant. „Gerekend naar wereldse maatstaven is de klassieke eredienst niet van deze tijd.” Hij verwacht de komende tijd een toespitsing op vragen naar een meer aantrekkelijke eredienst. Hij is daar niet gelukkig mee. „De gereformeerde liturgie wordt gekenmerkt door soberheid. We moeten proberen dat element vast te houden. Het is misschien onaantrekkelijk, maar het is wel een middel om de kerk te bouwen. De kerkgeschiedenis leert dat iedere verandering een nieuwe verandering oproept.”
De kerk heeft een andere aantrekkelijkheid, aldus ds. Schreuder, een aantrekkelijkheid die niet aan de buitenkant zichtbaar is maar gaat over geestelijke dingen. Hij wees op de Nederlandse Geloofsbelijdenis, die niet in de eerste plaats een zaak van het verstand maar van geloof moet zijn. „De doorleving van de Geloofsbelijdenis, die een echo is van het Woord, is van groot belang. We hebben veel om door te geven.” De predikant wees ook op de lijn van het verbond van God. Hij is doopdiensten steeds meer gaan waarderen als teken van dat verbond.
Een mens houdt de kerk niet in stand, zei de Rijssense predikant. Dat is volgens hem een aantrekkelijke en bevrijdende gedachte. Bekering is het werk van God. „Hij gaat door met de kerk, hoe onaantrekkelijk die ook is.”
Ds. Schreuder is niet zonder hoop. „Veel jonge mensen kiezen bewust voor de kerk. Ze moeten nu keuzes maken waarvoor hun ouders zich vroeger niet gesteld zagen. Ze willen luisteren. Dat geeft hoop.”