Dr. Stefan Paas: Meer openheid over hbo-theoloog
EDE – Er is in kerkelijk Nederland een toenemende openheid over de positie van de hbo-theoloog. Dat concludeerde dr. Stefan Paas gisteren bij zijn afscheidsrede als lector gemeenteopbouw aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE).
Dr. Paas deed als lector vier jaar onderzoek naar de positie en taken van de hbo-theoloog. Tot op heden was daar nog weinig over bekend. De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in het boek ”Praktijkgericht. Handboek voor de hbo-theoloog” (uitg. Boekencentrum, Zoetermeer), dat gisteren werd gepresenteerd op een symposium ter gelegenheid van het afscheid van dr. Paas. Dr. Paas is met ingang van 1 september benoemd als bijzonder hoogleraar kerkplanting en kerkvernieuwing aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Als belangrijkste resultaat van zijn onderzoek ziet dr. Paas het feit dat hij een „beroepsgroep zichtbaar heeft gemaakt die zich in een dode hoek van christelijk Nederland bevond. Het is niet meer mogelijk om onzin te verkopen over de hbo-theoloog. Er zijn nu voldoende feiten om die te ontmaskeren.”
Door middel van onder andere werkveldonderzoeken stelde de lector een definitie op van het beroepsprofiel en de beroepspraktijk van de hbo-theoloog. „Het zijn mensen met een hoge motivatie, goede opleiding –die vaak afgescheept worden met kleine baantjes, in rond Nederlands noemen we dat uitbuiting– en die met enige regelmaat voorgaan in kerkdiensten, hoewel dat binnen de Protestante Kerk in Nederland (PKN) officieel niet is toegestaan. De realiteit is dus verder dan het beleid”, aldus dr. Paas.
Hbo-theologen komen over het algemeen terecht in het onderwijs, de kerk of semikerkelijke organisaties, zorginstellingen of de vrije sector, concludeert dr. Paas. Hij vindt het treurig dat sommige predikanten de hbo-theoloog zien als een bedreiging. „Het zou de neergang van de theologie betekenen. Alsof theoretische bezinning hoger staat dan praktisch handelen.”
Volgens de lector vormt de hbo’er juist een goede aanvulling op de veelal academisch gevormde predikant. „Academici hebben oog voor de complexiteit van zaken. Hbo’ers denken meer in oplossingen en zijn praktijkgericht. Teamvorming is dus belangrijk.”
Volgens H. Feenstra, directeur van het Landelijke Dienstencentrum van de PKN, heeft de kerk hbo-theologen nodig. „Er is veel behoefte aan nieuwe missionaire werkers.”
Hij ziet geen probleem in het feit dat de realiteit al veel verder is dan de regelgeving omtrent de hbo-theoloog. „Dat zorgt voor dynamiek en heeft een positieve invloed op de discussie in de kerk.”
Over het algemeen gaat het wel goed met de hbo-theoloog, stelde Margriet van Andel, beleidsmedewerker van de Vereniging Kerkelijk Werkers. „Wat we nog missen, is een brede inbedding in de kerkelijke structuur met goede arbeidsvoorwaarden.” Dr. Paas wordt opgevolgd door dr. René Erwich, die zich met name zal bezighouden met geestelijk leiderschap. Hij gaat als lector ook een vervolg schrijven op het handboek over de hbo-theoloog.