Kerk & religie

Binnings kerk, de kathedraal van het volk

GLASGOW – De kerk van Hugo Binning staat een beetje achteraf, in de luwte van de drukke Govan Road in Glasgow. Buiten de kerk liggen de graven, daar heersen vernedering en schande. Binnen bediende Binning het Woord des levens aan vissers, schippers en ieder die het maar horen wilde.

10 November 2010 11:49Gewijzigd op 14 November 2020 12:28
Foto RD
Foto RD

De achterdeur van de Govan Old Parish Church is open. Het is donker in de kerk. In de ruimte links van de oude preekstoel houden leden van de Russisch-orthodoxe gemeenschap hun wekelijkse bidstond. Zacht en devoot klinken hun murmelende gebeden.

Hoog in de muren zijn de beroemde gebrandschilderde ramen aangebracht. Links is een galerij. Rechts staat de preekstoel, onder een orgel van Brindley and Foster.

Hugo Binning werd op 8 januari 1650 bevestigd als predikant van Govan, het zuidelijke deel van Glasgow, liggend op de oever van de rivier de Clyde. Hij was toen 22 jaar. Hier had voorheen ook Andrew Melville gestaan. Heel veel later stond hier George Macleod, in 1938 de stichter van de Iona Community.

Glasgow is niet bepaald een mooie stad. Ds. J. T. Doornenbal arriveerde eens per trein op het station van Glasgow. Hij had het gauw gezien: een echte indus­triestad, rommelig en rokerig. De stad had voor hem weinig aantrekkelijks, „maar het was toch maar de stad van Andrew Gray, Hugo Binning en James Durham.”

De Govan Old Parish Church (in de buurt bekend als de ”kathedraal van het volk”) staat nu in een van de slechtste achterstandswijken van Glasgow, ingeklemd door scheepswerven en een grauw woonwagenkamp. Door achteruitgang in de scheepsbouw raakten velen hier werkloos. Er zijn veel kroegen en velen lummelen maar wat rond.

In haar huidige vorm dateert de kerk uit 1888. Opgravingen hebben aangetoond dat ze gebouwd werd op de plaats van een veel oudere kerk. In nog weer vroegere jaren moet hier een klooster hebben gestaan, gebouwd in opdracht van St. Constantine, Schotlands eerste martelaar. Vandaar dat deze kerk vroeger ook wel de St. Constantine’s Church werd genoemd.

Op zondag worden er geen diensten meer gehouden. Wel blijft de kerk op gezette tijden open voor het publiek. De toekomst van de kerk lijkt behoorlijk onzeker, nu de Church of Scotland (die de kerk in beheer heeft) geen diensten meer belegt.

Buiten ligt het kerkhof, een groot grasveld, met slechts hier en daar een verdwaalde zerk. Allemaal eenzame graven, hoe ouder, hoe eenzamer, nietigheid naast nietigheid. Als vanzelf gaat hier het verhaal van de graankorrel leven, een korrel die in de aarde valt en sterft.

Hoe vaak trokken mensen 
hier reeds ten grave heen! Er staan veel Keltische kruisen. 
In een hoek van het kerkhof liggen lege bierflessen en bierblikjes.

Hugo Binning is slechts kort predikant geweest. In september 1653 overleed hij na een slopende ziekte. Hij werd begraven op het kerkhof bij zijn kerk. Op zijn grafsteen stond deze tekst: „Hier is mr. Hugh Binning begraven, een man die zich onderscheidde door zijn vroomheid, welsprekendheid, en geleerdheid, een aanzienlijk filosoof en theoloog, voor alles een getrouw en aangenaam prediker van het Evangelie, die midden in zijn dienstwerk werd weggenomen. Hij verwisselde zijn vaderland, niet Gods gezelschap, omdat hij, toen hij op aarde verkeerde, wandelde met God.”

De laatste rustplaats van Binning is op dit kerkhof niet meer te vinden. De oudste zerk dateert wel uit de vijftiende eeuw, maar die van Binning lijkt verdwenen. De Mitchell Library in Glasgow heeft de meeste van deze graven in kaart gebracht, maar heeft die van Binning niet gevonden.

De meeste zerken zijn gebroken, hangen scheef. Sommige zijn geheel gekanteld. Stenen zijn gescheurd. Teksten zijn onleesbaar geworden, verweerd door zon en wind, regen en sneeuw, door de hitte des daags en de koude des nachts.

Een laatste raad van Binning: „Droom niet van een hemel op aarde. Verkrijg wijsheid om uw dagen te tellen en breng uw harten tot geestelijke wijsheid. En indien u zo sterft, mag u zich verheugen dat uw tijd op aarde voorbij is.”

Dit is het tweede deel in een negendelige serie over kerken en kapellen in Schotland en Engeland.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer