Land van tulpen, klompen, dijken, molens. Land van uitkeringen, pensioenen en verzekeringen. Land van coffeeshops, abortus en homohuwelijk.

Hoe hangt de vlag erbij in de Lage Landen aan de zee? In Nederland is het prima toeven.

Dat vinden althans de Verenigde Naties. In een vorige week gepresenteerde lijst van 169 landen prijkt Nederland op de zevende plek. Beste land om in te wonen is Noorwegen. Hekkensluiter is Zimbabwe (zie kaartje). De VN keken naar zaken zoals de positie van vrouwen, economische perspectieven, onderwijsniveau en levensverwachting.

Waarom doet Nederland het prima op de wereldranglijst? Is het wel allemaal goud wat er blinkt? En hoe kijken ze in het buitenland naar dit kikkerland?

Bespiegelingen van twee christenen die over de aardbol zwerven. Ies Goedbloed sr. (54) uit Middelburg, directeur van reisorganisatie Avanta, bezocht (nagenoeg) alle landen ter wereld. Ook Jan W. Klijn (69), voorheen zakenman en nu auteur, trok de wereld door.

Stabiliteit. Dat woord is typerend voor Nederland, vindt Goedbloed. „De boel draait maar door. Er is altijd eten en drinken. De aanvoer stokt niet. Als hier een streek een halfuur geen stroom heeft, staat het in de kranten. Hoe anders is dat in Afrika, waar in sommige gebieden nooit stroom is.”

Een ongelooflijk geordend land. Zo omschrijft Klijn het welvarende Nederland. „Het mooie is dat in Nederland zaken bespreekbaar zijn. Nu speelt bijvoorbeeld de bezuiniging op de kunst. De kracht van ons land is dat dit soort maatregelen op democratische wijze tot stand komt. De keerzijde is wel dat door allerlei inspraakmogelijkheden trajecten heel lang lopen. Zo is de aanleg van de Betuwelijn wel tien jaar vertraagd. In een land als China gaat het heel anders toe. Ik liep eens rond een hotel. In de omgeving stonden armoedige krotjes. De eigenaar zei dat die huisjes er binnenkort niet meer zouden staan. Dan had de bulldozer ze platgereden. Voor vervangende woonruimte was niet gezorgd. Zoiets kun je je in Nederland niet voorstellen.”

In economisch opzicht heeft Nederland de zaakjes in wereldwijd verband goed op orde, signaleren Goedbloed en Klijn.

Goedbloed: „Nederland doet het op dat punt bijzonder goed. In grote delen van de wereld is meer dan de helft van de beroepsbevolking werkloos. Ik was in Portugal en Spanje en het viel me op hoe veel mensen geen werk hebben. Binnen de Europese Unie komen buitenlanders naar Nederland. Denk aan de Roemenen, Polen en Bulgaren.”

Klijn: „Wij zijn de Chinezen van Europa. Wij hebben het geluk dat we aan het water liggen. Rotterdam en Schiphol zorgen voor veel inkomsten. Nederlandse ondernemers staan te boek als betrouwbaar. Dat ligt anders in bijvoorbeeld de Filipijnen. Ik had daar met de semioverheid een exclusief contract getekend voor de levering van 25 containers bananenchips. Het nieuws haalde de voorpagina’s. Ik heb echter geen kilo van die bananenchips teruggezien.”

Dat Nederland een gunstig land is voor de carrièremogelijkheden van vrouwen is maar al te waar, vinden beide wereldreizigers.

Goedbloed: „In islamitische landen zoals Somalië en Afghanistan zijn rechten van vrouwen extreem minder dan in het Westen. In 2008 bezochten we een abdij in Iran. In onze groep zaten nogal wat jonge mensen, die behoorlijk Engels spraken. Ze kwamen in gesprek met gesluierde schoolmeiden uit Teheran. De jongeren hadden plezier met elkaar. De islamitische meiden lieten merken dat ze een ongelooflijke hekel hadden aan die sluier. Toen we hen uitzwaaiden, keken die meisjes om zich heen en trokken ze even de sluier af. Dat was een soort protestactie. Ooit sprak ik in Afghanistan een man van 56 die een meisje van 16 jaar tot vrouw nam. De man sprak perfect Engels. Ik vroeg: Hoe ziet u een vrouw? Hij antwoordde dat vrouwen alleen goed zijn om zonen te baren.”

Klijn: „In een land als Turkije zag ik dat vrouwen handmatig vijgen verwerkten. Ze worden daar achtergesteld. In Saudi-Arabië gaan vrouwen gesluierd over straat. Ze zullen niet op belangrijke posten zitten. In landen als Japan en Thailand tref je echter vaak een vrouwelijke chef die honderden werknemers onder zich heeft.”

Onderwijs en medische zorg zijn in Nederland stukken beter dan in menig ander land, zo onderschrijven Klijn en Goedbloed de conclusie van de Verenigde Naties.

Goedbloed: „In Afrikaanse landen kan het zomaar gebeuren dat onderwijzers niet komen opdagen omdat ze niet zijn uitbetaald. In Kenia kwam ik aanraking met de lerares Engels. Zij wist alleen onderwijs te geven in zinnen en woorden als ”Hoe gaat het met u?” en ”goedemorgen” en ”goedenmiddag”. In medisch opzicht is de situatie in sommige landen allerbedroevendst. In ons land kunnen we ons dure operaties veroorloven. In veel andere landen zijn die ingrepen alleen weggelegd voor de heel rijken.”

Klijn: „Iemand die in Nederland wil leren, heeft daar alle mogelijkheden voor. In het buitenland is dat niet vanzelfsprekend. Wel merk ik dat ook op afgelegen plekken onderwijs mogelijk is. Dit jaar was ik in Mozambique. In een afgelegen gebied stond toch nog een geïmproviseerd schooltje.

De gezondheidszorg is in Nederland buitengewoon goed. Natuurlijk worden er fouten gemaakt, maar ik vind het indrukwekkend hoe bijvoorbeeld de ziekte van mensen in mijn familie wordt behandeld. In Mozambique sprak ik een Engelsman die vertelde dat hij bij het ouder worden weer naar Engeland zou terugkeren. Hij zei: „Mozambique is een mooi land, maar als je in een ziekenhuis belandt, is dat levensgevaarlijk.”

Zimbabwe bungelt onder aan de van de VN-lijst. Dat heeft te maken met de economische crisis, de aidsepidemie en het optreden van dictator Mugabe.

Goedbloed is verbaasd over de laagste plaats voor Zimbabwe. „Mijn vrouw vloog boven de hoofdstad Harare. Het zicht op villa’s met zwembaden verraste haar. Blanke boeren zijn weliswaar verjaagd, maar er zijn ook blanken die een goed bestaan hebben. Als ik verbannen zou worden naar een Afrikaans land, zou Zimbabwe bij de eerste twintig landen staan.”

Klijn kan zich wel vinden in de beroerde notering voor Zimbabwe. „Mugabe heeft het land naar de knoppen geholpen. Zijn optreden is catastrofaal. Het zou goed zijn als die man zo snel mogelijk van zijn post verdween.”

Hoe kijken buitenlanders naar Nederland?

Goedbloed: „Mensen zijn over het algemeen zeer positief over ons land. Ze beginnen vaak over Amsterdam. Die stad verwierf in de jaren zestig van de vorige eeuw wereldfaam. Je kunt er makkelijk drugs uitproberen. Ook hebben buitenlanders het over de wallen in Amsterdam.”

Klijn: „Tijdens een trektocht door Amerika merkten we dat de Amerikanen bij Nederland vaak denken aan klompen en molens. Ook Amsterdam wordt vaak genoemd. Feit is wel dat veel mensen niet weten waar Nederland ligt.”

Bestaat er weerzin tegen Nederland, bijvoorbeeld vanwege het liberale beleid op het terrein van bijvoorbeeld drugs, abortus, euthanasie en homohuwelijk?

Goedbloed: „In Mexico werd ik aangesproken op protesten bij de komst van de paus naar Nederland. Homo’s en proabortusactivisten liepen toen te hoop. Zwarte Afrikanen reageren verbaasd dat in Nederland het homohuwelijk mogelijk is gemaakt. „Jullie zijn gek dat jullie mannen laten trouwen.” Ze reageren lacherig en maken smerige opmerkingen. Soms krijg ik iets te horen over het koloniale verleden. Hoe Nederlanders vroeger slaven verhandelden. In de hoofdstraat van Togo stond ik op de bus te wachten. Ineens sprak iemand mij aan: „Jullie hebben vroeger onze gezinnen uit elkaar gehaald.””

Klijn: „Tijdens een concertreis met Martin Mans kwamen we vier jaar geleden in een kerk in Zuid-Afrika. De dominee bad voor het zondige Amsterdam. Die stad staat bekend als Sodom en Gomorra. Ik schaamde me diep.”