Onduidelijkheid na ontruimverbod gerechtshof
DEN HAAG (ANP) – Het gerechtshof in Den Haag heeft maandag de ontruiming van acht kraakpanden in Amsterdam, Den Haag en Leeuwarden verboden. Volgens het hof hebben krakers voor wie ontruiming dreigt, geen mogelijkheid daarover van tevoren het oordeel van een rechter te vragen. Daarmee is de nieuwe Wet kraken en leegstand, die op 1 oktober in werking is getreden, volgens het hof in strijd met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
Het hof heeft maandag mondeling uitspraak gedaan omdat (een deel van) de panden dinsdag al zouden worden ontruimd. Strikt genomen gaat de uitspraak van het hof alleen over de acht panden in Amsterdam, Den Haag en Leeuwarden. „Maar het hof heeft wel een principiële uitspraak gedaan waarom die ontruimingen niet mogen”, zegt een persraadsheer. De Staat moet nu zelf bepalen hoe ze in het algemeen gevolg zal geven aan deze uitspraak.
Volgens het gerechtshof ontbreekt in de kraakwet een essentieel onderdeel: dat de rechter vooraf een oordeel moet kunnen geven als iemand zijn woning dreigt kwijt te raken. „De woning van een persoon geniet onder het EVRM speciale bescherming”, aldus het hof in Den Haag. „Aangezien hierover in de nieuwe wet niets is geregeld en justitie daarover geen duidelijk beleid voert, vindt het hof dat ontruiming onder de huidige omstandigheden in strijd zou zijn met het EVRM.”
De gemeente Amsterdam laat vanwege de uitspraak dinsdag vijf kraakpanden ongemoeid. Het betreft de panden die de politie op basis van de nieuwe antikraakwet zou ontruimen. Wel gaat Amsterdam dinsdag drie panden op civielrechtelijke titel ontruimen.
Diverse krakersgroepen reageerden maandag opgetogen op de uitspraak van het gerechtshof. Zij noemen het een „mooie en terechte uitspraak: het grondrecht op huisvesting kan niet zomaar worden afgenomen.” Zowel het ministerie van Justitie als de gemeente Den Haag wil de schriftelijke toelichting op het besluit van het gerechtshof afwachten. „De situatie in Den Haag is echter niet vergelijkbaar met die in Amsterdam”, stelt burgemeester Jozias van Aartsen. „Wij hebben ook geen ontruimingen gepland staan.” De gemeente Leeuwarden kon maandag niet reageren.
Regeringspartij VVD vindt dat het bij een ontruiming niet gaat om de eigen woning van de krakers. „In het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens staat ook het recht op eigendom en dat gaat in dit geval boven het recht op wonen”, stelt Kamerlid Ard van der Steur. „Het kraakverbod bracht deze rechten meer in evenwicht. Het zou me verbazen als het hof bij dit standpunt blijft.” De liberalen vrezen dat krakers door deze uitspraak weer gaan kraken.
De ChristenUnie, ook een van de initiatiefnemers van de wet, wil dinsdag in de Kamer vragen stellen over het arrest. „Deze uitspraak geeft geen oordeel over het kraakverbod, maar zegt alleen maar dat een ontruiming moet worden gecommuniceerd”, stelt Arie Slob. „De krakers kunnen dan hun spullen pakken en weggaan of naar de rechter stappen. Deze uitspraak is minder opzienbarend dan hij lijkt.”