Sola’s
Blijkens het verslag van het minisymposium van de stichting Bijbeluitleg Vroege Kerk (RD 1-11) stelt dr. M. A. van Willigen dat de drie sola’s van de Reformatie ook in de Vroege Kerk en bij Augustinus voorkwamen. De citaten die Van Willigen aanhaalt, laten zien dat Augustinus grote waarde hechtte aan het geloof, de Schrift en de genade. Ze bewijzen echter niet dat Augustinus de ”sola’s” zou onderschrijven. In zijn geschriften doet hij soms het tegenovergestelde.
Wat het sola fide betreft: in zijn ”Belijdenissen” schrijft Augustinus dat hij zich na zijn bekering verheugde in zijn geloof, maar dat zijn zonden nog niet vergeven waren in de doop (IX. 4). Verder schrijft hij in zijn ”Handboek” dat zware zonden ons afsnijden van Christus (hfdst. 65).
Wat het sola Scriptura betreft: in ”De Cura pro Mortuis” bespreekt Augustinus of men tijdens de kerkdienst voorbede moet doen voor de gestorvenen. Daarbij suggereert hij duidelijk dat men de kerkelijke gewoonte moet volgen, die voorschrijft dat er voor de gestorvenen gebeden moet worden, zelfs als de Schrift hierover zou zwijgen (hfdst. 3). In zijn ”Psalm tegen de Donatisten” beroept hij zich voortdurend op kerkelijke eenheid als garantie van waarheid.
Wat ten slotte het sola gratia betreft: hier staat Augustinus inderdaad volledig achter. Deze genade sluit onze werken niet uit, maar in. In al deze dingen staat Augustinus op één lijn met het geheel van de Vroege Kerk.
Eli Stok
Schapenstraat 29
3000 Leuven (België)
