Hij heeft een drukke baan in New York. Toch slaagt Paul Affenita erin wekelijks nog zo’n veertig uur te spenderen aan zijn vrijwilligerswerk als directeur van Tea Party 365, een van de vele Tea Partybewegingen die de afgelopen anderhalf jaar in de Verenigde Staten als paddenstoelen uit de grond zijn geschoten.

Hoe zou u het fenomeen Tea Party willen definiëren?

„Het is een conservatieve ideologie die zich met name verzet tegen te veel overheidsbemoeienis. Het is dus nadrukkelijk geen partij, het is een denkwijze. Buiten de VS bestaat nogal eens het beeld dat de Tea Party zich aan het institutionaliseren is, als een soort opstapje naar de transformatie tot een politieke partij. Daar is geen sprake van. We hebben ons inderdaad iets meer georganiseerd, maar dat is meer om bijeenkomsten goed te kunnen regelen en taken te verdelen.”

Hoe verklaart u haar dramatische groei?

„Dat laat zien hoe groot de spanning en frustratie onder de bevolking is. Dat is overigens al veel langer aan de gang, onder Bush al. De Amerikaanse politiek slaagt er kennelijk niet meer in de gevoelens van het publiek te peilen. Met de komst van Obama en de aanpak van de economische crisis is de zaak geëxplodeerd.”

Wat gaat er dan zo fout in dit land?

„Amerika moet terug naar zijn wortels: een kleine overheid, zoals dat in de grondwet verwoord staat. Ik zeg niet dat er helemaal geen overheid moet zijn, maar niet een overheid die in alle facetten van de samenleving een vinger in de pap wil hebben en mij vertelt hoeveel zout ik in mijn eten moet doen.

De individuele vrijheid is een van de belangrijkste uitgangspunten in de constitutie. Tegelijkertijd leert die ook dat de overheid slechts een afgeleide macht van God is.”

Heeft de Tea Party vooral aanhangers onder conservatieve Republikeinen?

„Nee, het loopt dwars door de partijen heen. Bovendien zijn veel aanhangers van de Tea Party onafhankelijk. Opmerkelijk genoeg krijgen wij veel steun van Cubaanse en Oost-Europese immigranten. Ik kan dat begrijpen: zij komen juist uit een systeem waarin de overheid alles voor je bepaalde.”

Wat verwacht u van de verkiezingen van morgen?

„De Republikeinse Partij –en dan vooral de aanhangers van de Tea Party– zullen het heel goed gaan doen. Dat moet ook wel, want er moet echt wat gaan veranderen in de VS. Niet de verandering die Obama wil, maar terug naar de wortels. Daar is nog een heel lange weg te gaan.”

Hoe verloopt de samenwerking met de Republikeinse Partij?

„Een deel van het Republikeinse establishment moet niet veel van ons hebben. Zij denken dat het na de verkiezingen weer ”business as usual” is. Dat zij de Amerikanen nog steeds kunnen vertellen dat het regent, terwijl er op hen wordt geplast. Die mensen hebben nog steeds niet in de gaten dat er een verschuiving van het paradigma gaande is. En dat er een enorme kloof tussen politiek en bevolking gaapt. Maar dat diezelfde bevolking dat ook niet meer pikt.”

Hoe komt dat?

„Mensen zijn in de loop der jaren steeds beter opgeleid en beschikken over moderne media. Roosevelt had in de jaren dertig controle over de berichtgeving die over de Amerikaanse politiek naar buiten kwam. Obama denkt dat hij dat kunstje anno 2010 ook nog kan doen, maar zo werkt het niet.”

Wat heeft Amerika op dit moment het hardst nodig?

„Er is totale cultuuromslag nodig. We kunnen niet voortgaan met het huidige financiële beleid: eindeloos geld in bedrijven pompen en overheidsobligaties door de centrale bank laten opkopen. Als we zo doorgaan, voorspel ik een crisis waarbij ‘11 september’ zal verbleken.”