Arnhem Poppenhuisstad: groot in het klein
Een grachtenhuisje, een woonkamertje, een kerkje of een schuurtje. Nagebouwd in friemelformaat. De beurs ”Arnhem Poppenhuisstad” doet alles in miniatuur. Groot in het klein.
Meer dan 200 exposanten uit achttien landen tonen drie dagen lang in de Rijnhal in Arnhem hun collecties. Van vloerbedekking tot poppen, van glaswerk tot meubeltjes. Alles in een schaal van een op twaalf. Verklein een eierdopje twaalf keer en de afmeting is ongeveer duidelijk.
De motor achter de miniatuurbeurs is Rika van Nellestijn. Haar grote liefde voor klein formaat ontstaat –nu dertig jaar geleden– als ze een miniatuur in het Rijksmusem ziet. „Ik was helemaal verliefd: dat wil ik ook.”
Van Nellestijn start een winkeltje in haar souterrain. Een beurs –„niet meer dan twee tafels”– volgt.
Tien jaar later verhuist ze met haar initiatief naar een paar zaaltjes in een volksuniversiteit. „Een succes. Voor de deur stond een rij van 100 meter.”
Al snel moet ze uitwijken naar een grotere ruimte. Ze strijkt neer in de Rijnhal in Arnhem. „De grootste miniatuurbeurs van Europa, met bezoekers uit Argentinië, Australië, Japan. Je hoort hier Duits, Engels, Spaans en Italiaans.” De beurs verwelkomt twee keer per jaar zo’n 3800 bezoekers.
Lioba Beck uit de buurt van Stuttgart verkoopt pannetjes, rookworstjes, jachtgeweertjes, gasfornuisjes, kabinetten, lampjes. Veel artikelen in piepklein formaat heeft ze zelf gemaakt van fimo-klei. „Goede handel”, verzekert ze. „Je kunt ervan rondkomen.”
Iets verderop slijt Sofie Gonnissen uit Nieuwpoort dakpannetjes, vloertegeltjes en gevelsteentjes. En ornamenten in meerdere soorten. Anderhalf jaar lang heeft de Belgische gewerkt aan een rooms-katholiek kerkje. Compleet met altaar en aangeklede pastoor. „De klok beiert en het uurwerk loopt.”
The Dolls House Builder uit het Engelse Liskeard biedt herenhuizen, etagewoningen en appartementencomplexen in onbewerkt mdf-plaat aan. Compleet met spijltjes voor de ruiten en bloembakken voor de ramen. Dak, ramen en deuren kunnen open.
De fascinatie van de hobby is het op schaal namaken van een voorwerp of het maken van iets wat je in gedachten hebt, legt Van Nellestijn uit. „Het mooie is dat je concreet kunt maken wat je in gedachten hebt. Je kunt er eindeloos creatief mee zijn.”
Sommige ideeën vragen de nodige studie. „Wil je een huiskamer in roccocostijl namaken, dan moet je je eerst behoorlijk in het onderwerp verdiepen. Je kunt bijvoorbeeld geen kiwi’s op de fruitschaal leggen. Die waren er toen nog niet.”
Een leuk voorval kan ook een aardig miniatuur opleveren. „Mijn kat van 16 jaar oud was van het balkon in een regenton met water gevallen. Pebbles hing met z’n pootjes aan de rand”, vertelt Van Nellestijn. „Ik heb de kat in de regenton in miniatuur nagemaakt. Prachtig.”
Volwassenen kunnen uren werken aan hun herenhuis in tudorstijl, hun woonkamer met roccoco-uitstraling of een niet nader te dateren tuinhuisje. „Miniaturen zijn voor jong en oud, voor hoog tot laag.”
Het bouwen aan een miniatuur werkt ontspannend, verzekert Van Nellestijn. „Ouderen die zich met deze hobby bezighouden hebben geen hangplek nodig. Ze komen juist tijd te kort.”
Beursbezoekers kunnen verschillende workshops volgen. Vijf vrouwen zitten twee dagen te knutselen aan één dekenkistje van 4 x 2,5 x 2,5 centimeter. Zagen, schuren, lakken. De zijkanten –met ingelegd hout– keurig in verstek gezaagd. Het deksel is voorzien van schaniertjes, de zijkanten van draaibare handgrepen.
De vooroordelen over poppenhuishobbyisten zijn groot. „Soms vragen mensen zich af of wij niet kinds zijn geworden”, zegt Van Nellestijn. „Het interesseert me niet. Wat is hier nu kinderachtig aan? Het bouwen aan miniaturen vraagt juist vakmanschap. Meubelmakers moeten een proeve van vakbekwaamheid afleggen. Dan moet je toch zeker ook bekwaam zijn als je dezelfde stoel maakt, alleen twaalf keer zo klein?”
Miniatuurbouwers kunnen zich laten inspireren door Dolls House Nederland. Het maandblad biedt bouwtekeningen van een keukentrap, een borduurpatroon van een Perzisch tapijt of een beschrijving van een bruidsjurk voor een popje van 15 centimeter.
De hobbyisten kunnen hun miniaturen zo duur maken als ze zelf willen. Van Nellestijn: „Je kunt een melkcupje zilver verven en je hebt een afwasbak. Je hebt een kunststof wijnglas voor 45 eurocent, maar ook een handgeblazen glas voor 10 euro.”
Bezoekers krijgen op vertoon van dit artikel 1 euro korting op de entreeprijs of 1 gratis kop koffie.