Merkel wil dat eurolanden die zich niet aan de EU-begrotingsregels houden, het stemrecht bij EU-beraad kan worden ontnomen. Ook wil ze dat het tijdelijk noodfonds van 440 miljard euro een permanent karakter krijgt. De eurolanden hebben dat fonds in het leven geroepen om de Europese eenheidsmunt stabiel te houden. Om de wensen van Merkel te regelen is een aanpassing van het EU-verdrag nodig.

Duitsland kan rekenen op steun van Frankrijk. De meeste andere lidstaten, waaronder Nederland, voelen niet veel voor een verdragswijziging, evenmin als de Europese Commissie. Nederland zet vooral in op goedkeuring van een pakket maatregelen dat de EU-ministers van Financiën vorige week afspraken om ‘eurozondaars’ harder aan te pakken.

Het gaat onder meer om hoge boetes die de Europese Commissie eurolanden kan opleggen als ze een potje maken van de begrotingsregels. De EU-leiders moeten tijdens de komende top het licht op groen zetten voor dit pakket.

Duitsland hielp Frankrijk vorige week om de scherpe kantjes van het nieuwe sanctieregime af te halen. Een ingewijde vermoedt dat Berlijn dat deed om zich te verzekeren van Franse steun voor een wijziging van het EU-verdrag.

Eurocommissaris Viviane Reding (Justitie) noemde dinsdag de pogingen van Duitsland en Frankrijk om het EU-verdrag gewijzigd te krijgen, onverantwoord. In een interview met de Duitse krant Die Welt onderstreepte ze dat het tien jaar heeft gekost om het Verdrag van Lissabon geratificeerd te krijgen. Ook wees ze erop dat Duitsland en Frankrijk enkele jaren terug zelf nog de EU-begrotingsnormen met voeten traden.

Reding kwam onlangs nog hard in aanvaring met de Franse president Nicolas Sarkozy, toen ze zei dat het massaal uitzetten van Roma door Frankrijk herinneringen opriep aan de Tweede Wereldoorlog.