Kennis van het eigen lichaam en de vrouwelijke cyclus zou veel echtparen kunnen helpen, is de overtuiging van Margreet Boender, bestuurslid van NFP Nederland.

”Natural family planning” (NFP) is een natuurlijke methode voor het omgaan met de vruchtbaarheid. Aan de hand van de lichaamstemperatuur en cervixslijmwaarnemingen kan eenvoudig worden vast­gesteld of en op welke dagen de eisprong plaatsheeft. Juist echt­paren die verminderd vruchtbaar zijn, kunnen veel baat hebben bij NFP. „Echt­paren die na een jaar nog kinderloos zijn, kun je verminderd vruchtbaar noemen. Die cijfers zijn niet gering: het gaat om een op de zeven stellen”, aldus Boender.

Verminderde vruchtbaarheid is niet altijd te voorzien. Toch zijn er wel situaties waarin van tevoren is in te schatten dat zwanger worden moeilijk zal gaan. Boender: „Wanneer de vrouw bijvoorbeeld een onregelmatige of een heel lange cyclus heeft, is het nuttig om een NFP-kinderwenscursus te volgen. In deze individuele cursus ligt het accent op het ontdekken van de vruchtbare periode, die bij verminderd vruchtbare echtparen kort is.”

Onderzoek van de Duitse gynaecologe Petra Frank-Hermann wijst uit dat het toepassen van de NFP-methode een behandeling overbodig kan maken. Frank-Hermann vroeg 
184 echtparen met een kinder­wens om voor ze met een vruchtbaarheidsbehandeling begonnen de NFP-methode toe te passen; 43 procent van de vrouwen jonger dan 36 jaar was na maximaal acht cycli in verwachting. Boender: „Ook al is er geen direct resultaat, dan krijgt de vrouw wel meer kennis van haar cyclus. Dat is relevante informatie voor de gynaecoloog wanneer de vrouw alsnog aan een vruchtbaarheids­behandeling begint.”

Erik en Hannah de Groot merkten dat het per ziekenhuis sterk kan verschillen hoe er met NFP omgegaan wordt. De Groot: „Een aantal jaren gebruikte ik de pil. Daarvoor was mijn cyclus onregelmatig, maar na het slikken van de pil stond alles op z’n kop. Mijn cyclus keerde niet goed terug, het duurde lang voor ik weer een eisprong had. NFP was een uitkomst voor ons. Toen ik zwanger wilde worden, ging dat echter nog steeds heel moeilijk. In het ziekenhuis werd geen rekening gehouden met de informatie die ik door NFP had verzameld over mijn cycli. Ze wilden mij een cyclus van 28 dagen opleggen, terwijl ik al jong onregelmatige en lange cycli had. Soms gaven ze zo veel hormonen die de rijping van de eicel bevorderen, dat ik zes eisprongen per cyclus had.”

Voor De Groot was het frustrerend dat er zo weinig rekening gehouden werd met het functioneren van haar lichaam. „We zijn uiteindelijk naar een ander ziekenhuis gegaan. Daar werden aan de hand van mijn waarneming en gericht op mijn vruchtbare periode hormonen gegeven. Nu verwachten we in december een kindje.”

Marien en Nicoliene van Steensel gebruikten NFP eerst twee jaar als anticonceptie­methode omdat Nicoliene medicijnen tegen allergie slikte en daarom niet zwanger mocht raken. Nadat Van Steensel kon stoppen met de medicijnen en een jaar NFP toepaste om zwanger te worden, raakte ze in verwachting. „Tijdens mijn onregel­matige cyclus waren er ook nog twee of drie perioden met cervixslijm waarin ik mogelijk vruchtbaar zou kunnen zijn. We hadden dan om de dag gemeenschap. Dat het een jaar duurde voor ik zwanger raakte, komt volgens mij ook doordat ik kampte met spanningen, al is daar weinig over bekend.”

Marien en Nicoliene van Steensel dachten er wel over na om, als het na een jaar toch niet zou lukken, naar het ziekenhuis te gaan. „We wilden dan eerst voor onszelf duidelijk hebben waar onze grens lag in het meegaan met een behandeling. Ook hoorden we van anderen dat het emotioneel een behoorlijke druk legt op je huwelijk. We zijn blij dat het op een natuurlijke manier is gelukt.”

Marion de Geus is een voorbeeld van hoe NFP ook bij een complex syndroom toepasbaar is. Ze was na de komst van haar tweede kindje bezorgd over haar lichaam. Eerst werd ze met heel korte tussenpozen ongesteld. Daarna stopte de menstruatie. Onderzoek door de gynaecoloog wees uit dat ze het PCO-syndroom had. In dat geval maakt het vrouwelijk lichaam te veel mannelijke hormonen aan, komen ei­cellen onvoldoende tot rijping en bevatten de eierstokken cysten.

De Geus: „Ik wilde niet naar het ziekenhuis voor een behande­ling met hormonen. Ik zag op tegen het inwendige onderzoek en vond het ook ondankbaar tegenover God. Hij had ons huwelijk al gezegend met twee kinderen.”

Op de Wegwijsbeurs informeerde De Geus bij de NFP-stand of het mogelijk was de methode toe te passen bij haar probleem. Dat kon. „Het was bijzonder om zo veel kennis te krijgen van je lichaam en de werking van hormonen. We waren verrast toen we na acht maanden NFP onze derde verwachtten. Ons tweede kindje was toen vier.”

Natuurlijk is NFP niet de oplossing voor alle vruchtbaarheidsproblemen, maar het kan wel een belangrijk hulpmiddel zijn. Marion de Geus: „We bidden God vaak wel om medicijnen te zegenen, maar we hebben ervaren dat Hij ook deze methode wil zegenen.”

De namen van de echtparen zijn gefingeerd.