In 2008 sloten de drie Zuid-Hollandse gemeenten al een eerste convenant. Samenwerking op ambtelijk niveau moet leiden tot verbetering van de dienstverlening en behoud van de bestuurskracht. De afgelopen jaren werd er onder meer samengewerkt op het gebied van personeel en organisatie, juridische zaken, brandweer, crisisbeheersing en ict, en er wordt gekeken naar gezamenlijke inkoop en aan­besteding.

De samenwerking bevalt zo goed dat de colleges voorstellen om de komende jaren de krachten nog meer te bundelen. Ook al vanwege de komende landelijke discussie over de inrichting van het lokale bestuur. De drie gemeenten nemen hun zelfstandigheid als vertrekpunt, maar laten ook weten dat ze tegelijkertijd elkaars ”preferred partner” zijn. Uitbreiding van de samenwerking ligt daarom voor de hand. Daarvoor willen de gemeenten een extern onderzoek laten uitvoeren.

Onlangs bespraken de drie raden de plannen tijdens een besloten vergadering. Inmiddels ziet het ernaar uit dat de overgrote meerderheid van de Leerdamse raad akkoord gaat. De oppositiepartijen L.-2000 en SGP zijn minder enthousiast. 
L.-2000-fractieleider Meijdam: „We moeten alleen samenwerken als het nodig is en de burger er iets aan heeft. Over het algemeen kost dit soort zaken veel geld en levert het voor de inwoners erg weinig op.”

Tot verbazing van de meeste Leerdamse fracties reageerden de politici uit Giessenlanden en Zederik veel kritischer op de plannen. „Argwanend, met veel weerstand en vol vragen”, analyseert een Leerdammer. „Het geeft misschien te denken dat Leerdam zo graag wil”, reageert een Zederiks raadslid.

H. van Vuren, fractieleider van het CDA in Giessenlanden, is bepaald niet enthousiast over het voorstel: „Het wordt zeer zwaar opgetuigd. De samenwerking is amper begonnen of men wil alweer opschalen. Eerst zien, dan geloven. Ze hebben het over „stippen aan de horizon.” Ik zie maar één stip: zelfstandigheid.”

Vorige week liet burgemeester E. Boot van Giessenlanden weten dat ze de houding van de meerderheid van haar raad wantrouwend vindt overkomen. Volgens Boot is autonomie het uitgangspunt van alle drie de gemeenten.

Zelfstandigheid staat ook in Zederik voorop. CDA-fractieleidster I. Hardenbol: „We willen graag de resultaten zien van de samenwerking voordat we verder gaan. We zijn niet tegen het voorstel, maar het lijkt wel alsof de gemeenten er verschillend in staan. We zeggen hetzelfde, maar het is net alsof we wat anders bedoelen. Dat maakt het praten lastig. Wij kiezen voor zelfstandigheid.” Ook SGP-voorman A. Donker wil zich voorlopig beperken tot de eerder afgesproken samenwerking. „Werpt dat vruchten af, dan kunnen we altijd nog verder gaan.”

De Leerdammers betreuren de terughoudendheid van hun buren. CU-voorman J. van Beuzekom: „Om een herindeling buiten de deur te houden, moeten we juist samenwerken. Anders krijg je die herindeling van bovenaf opgelegd.”

In november buigen de drie raden zich over de voorstellen.