Onder meer Nederland en Duitsland willen dat een land dat in de fout gaat vrijwel automatisch een boete krijgt opgelegd. Andere landen voelen voor een minder strenge aanpak. Ze willen de overige lidstaten eerst nog laten beoordelen of een ‘eurozondaar’ voldoende zijn best heeft gedaan om uit de problemen te komen.

De EU-ministers van Financiën proberen maandag in Luxemburg op één lijn te komen. De EU-regeringsleiders kunnen dan tijdens een top in Brussel eind oktober de afspraken beklinken.

De gesprekken in Luxemburg vinden plaats onder voorzitterschap van EU-president Herman van Ropmpuy. Hij leidt een werkgroep die met voorstellen moet komen om de begrotingsdiscipline in de EU te verbeteren. Een schuldencrisis zoals in Griekenland, dat door de andere eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds met 110 miljard euro moest worden geholpen, kan dan voortaan worden vermeden.

Het is de bedoeling dat eurolanden met een hoger tekort dan 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) geld op een geblokkeerde rekening moeten storten Als ze hun leven niet beteren, zijn ze het bedrag kwijt en wordt het verdeeld over de rest.

Als het aan Nederland en Duitsland ligt, wordt de straf automatisch opgelegd, tenzij een meerderheid van de lidstaten zich daartegen verzet. Maar veel landen vinden deze omkering van de bewijslast te ver gaan. Op dit moment kunnen eurozondaars ook al beboet worden, maar pas nadat een meerderheid van de lidstaten daarvoor toestemming heeft gegeven.

Een punt van discussie is ook het aanpakken van te hoge staatsschulden. Op tafel ligt een plan om landen die een schuld hebben van meer dan 60 procent van het bbp te dwingen die versneld te verminderen. Maar over het tempo waarin dat zou moeten, verschillen de meningen.

Waarschijnlijk komen er naast boetes ook andere sancties voor landen die een janboel maken van hun begroting. Zij zullen zo nodig worden gekort op de bijdragen die ze uit EU-fondsen ontvangen. Deze straf gaat ook gelden voor EU-landen die de euro nog niet hanteren.

De plannen waarover de werkgroep-Van Rompuy spreekt, lijken sterk op voorstellen die de Europese Commissie vorige maand deed. Maar de EU-leiders beslissen uiteindelijk wat er gaat gebeuren.