Syrië legt kerk en moskee steeds meer aan banden
DAMASCUS – Syrië heeft het toezicht op christelijke groeperingen verscherpt. Veiligheidsdiensten sloten in de afgelopen weken ten minste acht evangelische kerken en arresteerden enkele christenen.
De incidenten hadden plaats in het noorden van Syrië. De organisatie International Christian Concern, die melding maakte van de acht kerksluitingen, houdt er rekening mee dat dit aantal intussen is gestegen.
Syrië is het enige land in het Midden-Oosten dat een strikte scheiding kent tussen godsdienst en staat. Het is een seculiere Arabische republiek en de Syrische autoriteiten zien er nauwlettend op toe dat er aan dit seculiere fundament van de staat niet getornd wordt.
Dit maakte Syrië tot voor kort tot een land waar christenen een grote mate van vrijheid genoten om hun geloof uit te oefenen. Vergaande restricties, zoals die in andere Arabische staten bestaan, kenden ze niet.
Burka
Er zijn echter aanwijzigingen dat de laatste jaren de onderhuidse spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen zijn toegenomen. Twee maanden geleden kwam de Syrische overheid met een beslissing die even drastisch als onverwacht was. Zonder enige aankondiging vooraf werd islamitische meisjes die de allesverhullende burka droegen, de toegang tot scholen, universiteiten en andere openbare ruimtes ontzegd. Meer dan 1500 leraressen die de burka droegen, kregen ontslag.
Allerlei uitspraken leken erop te wijzen dat de Syrische overheid haar controle op moskeeën had verscherpt. De Syrische overheid vreest dat er religieuze groeperingen actief zijn die een gevaar vormen voor het seculiere karakter van de staat, wisten Syrische media te melden.
Huiskerken
In de Arabische landen behoort meer dan 95 procent van de christenen tot de Orthodoxe Kerk of de Rooms-Katholieke Kerk. Evangelische christenen lukt het vaak niet om kerken te bouwen omdat het geld hiervoor ontbreekt of omdat ze er niet in slagen de benodigde vergunningen te verkrijgen.
Dit heeft ertoe geleid dat er met name in het noorden van Syrië huiskerken zijn ontstaan waar christenen samenkomen voor de eredienst en Bijbelstudie.
Enkele maanden geleden echter vaardigden de Syrische autoriteiten plotseling een nieuwe wet uit die bepaalt dat „christelijke groeperingen alleen maar mogen samenkomen in kerken of in plaatsen die op kerken lijken.”
Strafbaar
De wet maakte het fenomeen huiskerken opeens illegaal en strafbaar. De acht huiskerken van evangelische christenen zijn op basis van deze wet gesloten, waarbij een onbekend aantal christenen werd gearresteerd.
Het lijkt erop dat de Syrische overheid het seculiere karakter van de staat wil beschermen en daarom de controle op religieuze groeperingen verscherpt. Maar Aidan Clay, directeur van International Christian Concern in het Midden-Oosten, maakt hierbij enkele kanttekeningen. „Evangelische christenen worden in de Arabische wereld vaak gezien als vertegenwoordigers van de Verenig de Staten en ervan verdacht dragers te zijn van een politieke boodschap. Daar lijden ze onder.”
Gevaar
Volgens Clay zijn Syrische evangelische kerkgemeenschappen daarbij slachtoffer geworden van valse rapporten die de Syrische overheid kreeg toegezonden. In deze rapporten werden de activiteiten van evangelische christenen verdacht gemaakt.
De valse rapporten hebben twee bronnen: bepaalde moslimgroeperingen én kringen van Syrisch-orthodoxe christenen, die in evangelische christenen een gevaar zien. Binnen de orthodoxe kerken leven vaak nationalistische en anti-Amerikaanse sentimenten.
Sektarische strijd
Een van de arrestaties die onlangs verricht zijn, betreft de Assyriër Gabriel Issa. Hij werd op 20 september gearresteerd omdat hij de Assyrische vlag had gehesen. Van Issa is bekend dat hij tot geen enkele politieke partij behoort en geen politiek activist is.
Tijdens de verhoren werd hij gedwongen de naam te noemen van de winkel waar hij de vlag had gekocht. Vervolgens werd Nahir Hanna, de eigenaar van de winkel, gearresteerd.
Beiden zullen binnenkort voor een militaire rechtbank moeten verschijnen op beschuldiging van het overtreden van artikel 307 van het Syrische strafrecht. Dit artikel verbiedt „het aanzetten tot sektarische strijd.”
Veranderingen
De ICC vreest dat de recente veranderingen in de Syrische politiek uiteindelijk zullen leiden tot het sluiten van alle evangelische huiskerken in het land en heeft daarom de Syrische autoriteiten opgeroepen alle religieuze minderheden, inclusief evangelische christenen, bij wet te beschermen.