„Nooddam klaar voor nieuwe gifstroom”
DEVECSER (ANP) – Hongaarse specialisten zijn erin geslaagd een nooddam te bouwen in het plaatsje Kolontar, dat vorige week werd overspoeld door uiterst giftig slib van de nabijgelegen aluminiumfabriek. Dat heeft de woordvoerder van de operatie, Tibor Dobson, dinsdag bevestigd.
De constructie is nodig omdat er een nieuwe gifstroom wordt verwacht. De autoriteiten vrezen dat een noordelijke muur van het gigantische open reservoir van het bedrijf MAL zal instorten. Daardoor zou een half miljoen kubieke meter met zware metalen vervuild slib kunnen wegstromen. Dat slib zou nog giftiger zijn dan de eerder weggestroomde 800.000 kubieke meter slib. Het rode goedje is een bijproduct van de aluminiumproductie.
Dobson waarschuwde dat inwoners voorlopig niet kunnen terugkeren naar Kolontar. De rode smurrie die al sinds vorige week door de straten stroomt, is gevaarlijk voor de luchtwegen, waarschuwen plaatselijke autoriteiten. Ook kunnen de chemicaliën het zenuwstelsel aantasten en kankerverwekkend zijn.
Via de radio zijn mensen in het rampgebied opgeroepen altijd mondkapjes te dragen. Behalve aan de nooddijk wordt er ook gewerkt aan een soort afweersysteem in Kolontar. Nog eens acht huizen in het al gedeeltelijk verwoeste dorp moeten daarvoor wijken, aldus Dobson.
De situatie in Kolontar wordt nauwlettend gevolgd in het nabij gelegen Devecser waar ruim vijfduizend inwoners klaarstaan voor een mogelijke evacuatie. Burgemeester Tamas Toldi is zichtbaar aangeslagen. „Ik was pas een paar uur burgemeester toen de tragedie begon. En dan te bedenken dat ik werd gekozen op een programma voor het verbeteren van het milieu in Devecser.”
Premier Viktor Orban heeft bevestigd dat de staat de omstreden aluminiumfabriek tijdelijk heeft overgenomen. De regeringsfunctionaris die de fabriek nu bestuurt, zei dat de productie in het weekeinde weer wordt opgestart. Vier tot zesduizend banen zijn direct afhankelijk van de fabriek.
Orban zal dinsdag Europees Commissievoorzitter José Manuel Barroso ontmoeten om met hem over de situatie te spreken. Ook zijn er EU-experts naar Hongarije gekomen. Orb n heeft gezegd dat er sprake is van menselijk falen, maar de maandag gearresteerde fabrieksdirecteur Zoltan Bakonyi heeft dat tegenover het ANP ontkend. „Nooit. Er was geen menselijk falen”, aldus Bakonyi. Hij zei de ramp „nooit verwacht” te hebben en „geschokt” te zijn.
