Elke drie jaar komen de NGK in een Landelijke Vergadering (LV), ofwel generale synode, bijeen. Voorzitter van de LV 2007, in Zwolle, was A. P. de Boer. Telefonisch blikt de voormalige EO-directeur alvast vooruit op de komende vergadering.

Een belangrijk en „complex” agendaonderdeel vormt in elk geval het rapport ”Werkers in de kerk”, aldus De Boer. „De vorige LV heeft een commissie ingesteld die moest gaan nadenken over vragen als: welk predikantsprofiel staan we als NGK voor? Welk type predikant leid je op? Welke ontwikkelingen zie je in de gemeenten?”

Veel aandacht besteedt het rapport dan ook aan de kerkelijk werker, „die je in het geheel van de NGK sterk ziet opkomen. Hun positie is tot nu toe niet geregeld: het Akkoord van Kerkelijk Samenleven (AKS), onze kerkorde, kent deze figuur niet. In welke verhouding staat hij, of zij, tot de predikant? De commissie wil hierover op landelijk niveau meer duidelijkheid scheppen.”

De commissie bezon zich ook op de vraag hoe te voorkomen dat het misgaat tussen een predikant en kerkenraad en/of gemeente. De Boer: „In de afgelopen vijftien jaar is gemiddeld één predikant per jaar losgemaakt van zijn gemeente. Voor een klein kerkverband als het onze is dat heel veel. Kunnen we er al in de opleiding iets aan doen om de risico’s te verkleinen? En hoe bevorder je de doorstroming?”

Een tweede agendapunt dat de moderamenvoorzitter van de vorige LV wil noemen, is een advies van de commissie doorlichting kerkrecht. „Hoe maken we de kerkelijke rechtsgang bij arbeidsconflicten rond predikanten zo zuiver mogelijk? Want je ziet het steeds meer, dat als een partij naar de burgerlijke rechter stapt, deze heel goed kijkt hoe een en ander is geregeld.”

Niet zo’n gemakkelijke opgave in een klein kerkverband als het uwe.

„Een van de nadelen daarvan is inderdaad dat –een beetje overdreven– bijna iedereen iedereen kent. Hoe voorkom je dat iemand die in beroep gaat, in de volgende vergadering weer dezelfde mensen tegenkomt? Vandaar ook dat de commissie onder meer voorstelt om op dit terrein meer samen te werken met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) en de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) – wat nu ook al gebeurt rond het meldpunt seksueel misbruik.”

Een derde belangrijk punt van bespreking vormt een rapport over het diaconaat, aldus De Boer. „En het vierde: homoseksualiteit. Drie regio’s (classes) hebben de LV verzocht licht vanuit de Bijbel te laten schijnen over de vraag hoe te denken over het openstellen van de ambten voor gemeenteleden die in een homoseksuele relatie leven – met als concrete aanleiding een besluit hiertoe van de Ngk in Utrecht.”

Wat verwacht u dat hier uitkomt?

„Eerst zal de LV moeten besluiten óf ze op dit verzoek wil ingaan. Maar, gelet op het feit dat de LV indertijd ook besloot op landelijk niveau te gaan nadenken over de eventuele openstelling van de ambten voor vrouwen, zou ik me goed kunnen voorstellen dat de LV nu ook hiertoe besluit.”

Even tussendoor: hoeveel vrouwelijke predikanten kennen de NGK inmiddels?

„Sowieso één: Jeanette Westerkamp. Judith Bouma is nu beroepbaar. En daarnaast kennen we inmiddels natuurlijk vrouwelijke kerkelijk werkers, ouderlingen en diakenen. Al stabiliseert de toename van de afgelopen jaren zich op dit moment wel weer wat.”

Als vijfde thema noemt De Boer de contacten met andere kerkverbanden, met name de GKV en de CGK. „Over de contacten met de GKV (waaruit de NGK eind jaren zestig zijn ontstaan; red.) vermeldt het rapport dat die op plaatselijk niveau in aantal en intensiteit sterk zijn toegenomen. Verder is er tussen onze commissie en deputaten van de GKV sprake van een hartelijke overeenstemming als het gaat om zaken als de leer van de Heilige Geest, Doop, Avondmaal, de kerk. En er ligt een notitie waaruit blijkt dat er overeenstemming tussen de NGK-commissie en GKV-deputaten is op het punt van een aantal belangrijke hermeneutische uitgangspunten, dus: hoe lees je de Bijbel?”

Waarbij ook gesproken is over, bijvoorbeeld, de vrouw in het ambt?

„Nee, nog niet. We hebben gezegd: eerst gaan we bekijken hoe we gezamenlijk over een aantal fundamentele grondvragen denken. De toepassing is nu vers twee.”

In hoeverre merkt u dat het gegeven dat de NGK de vrouw in het ambt kennen en de GKV en CGK niet de onderlinge contacten belemmert?

„Wat de GKV betreft: op landelijk niveau is hier inderdaad sprake van een barrière, althans, zo heeft de vrijgemaakte synode zich hierover uitgesproken. Plaatselijk zie je dat zeker de vrouw in het diakenambt geen blokkade vormt voor de contacten. Moeilijker ligt het als het gaat om de CGK: een plaatselijke Ngk die samenwerkt met een cgk en die als ze haar hart zou volgen ruimte zou bieden voor de vrouw in het ambt, kan en zal dit nu niet doen vanwege de cgk. Je ziet dat bijvoorbeeld in Nieuwegein.”

Nationale synode

De hiervoor genoemde onderwerpen worden morgen nog niet behandeld. Voor deze vergadering staan (na een bidstond onder leiding van ds. D. Westerkamp en de verkiezing van het nieuwe moderamen) enkele kleinere punten op de agenda. „Waarvan de meest in het oog springende zijn: doen we als NGK mee met de nationale synode 2010? En twee: werken we mee aan een brede kerkelijke verklaring tegen homogerelateerd geweld die volgend jaar zal worden gepresenteerd, op initiatief van onder andere het COC?

Als ik het een beetje taxeer, denk ik dat we zeker zullen meedoen met de nationale synode – evenals onder andere de GKV en de CGK. Wat het tweede, de verklaring, aangaat: ik weet het niet. Als moderamen hebben we gezegd dat we onder voorbehoud meedoen. Maar het zou kunnen dat de LV daar heel anders over denkt.”

CGK en GKV hebben aangegeven niet mee te doen.

„Een van hun bezwaren is de betrokkenheid van het COC hierbij, dat zo ongeveer bezig is met een kruistocht tegen kerken en instanties die homoseksuele relaties op grond van de Bijbel afwijzen. En ook wij hebben hierover gewikt en gewogen, maar bij ons is het kwartje uiteindelijk de andere kant opgevallen. Als kerk wijzen we homogerelateerd geweld óók af.”