Van Agt heeft nog maar nauwelijks gelezen in het regeer- en gedoogakkoord tussen VVD, PVV en CDA, maar om de afspraken gaat het hem niet. „Regeren met de PVV, zelfs in een gedoogconstructie, is verwerpelijk want het besmeurt en verminkt het CDA. Het is een verbintenis die zich onderscheidt door afkeer en minachting van de internationale rechtsorde. We krijgen een kabinet dat niet genoegzaam zal zorgen voor het behoud van de rechtsstaat.”

Van Agt is niet van plan zich als spreker aan te melden. „Je krijgt maar één minuut, dat is alleen voldoende voor het slaken van kreten. En ik zou me in een lange rij achter een microfoon moeten opstellen zoals vroeger bij de distributiekantoren of bij de groenteboer.”

Hoe het CDA een dergelijk ‘historisch congres’ anders zou moeten organiseren weet hij ook niet. „Het is niet makkelijk om aan lieden die prominenten heten te zijn een andere spreektijd toe te kennen.” Dat het congres in feite het laatste woord krijgt, vindt hij criticabel. „Het laatste woord hoort bij de fractie. Dit wordt een congres met een min of meer toevallige opkomst van de bijna 70.000 leden die we hebben. Dat is willekeur.”

Het zou hem niet verbazen als het congres ‘gekaapt’ wordt door busladingen vol voorstanders van de samenwerking met VVD en PVV. Van Agt verwacht „een hele vervelende dag”, zaterdag in de Arnhemse Rijnhal, en is er „nagenoeg zeker” van dat het congres instemt met regeringsdeelname en steunt uitspreekt aan fractievoorzitter Maxime Verhagen. „Ik verwacht er niks goeds van.”