Volgens het IMF kost een vermindering van het overheidstekort met 1 procent van het bruto binnenlands product (bbp) gemiddeld na twee jaar 0,5 procent aan economische groei. De werkloosheid valt door de ombuigingen na twee jaar gemiddeld 0,3 procentpunt hoger uit dan als niet zou zijn ingegrepen.

De studie van het IMF toont hetzelfde beeld als de berekeningen die het Centraal Planbureau (CPB) maakte op basis van de bezuinigingsvoorstellen van VVD, CDA en PVV. Die zorgen in de periode 2011-2015 naar verwachting jaarlijks voor 0,4 procent minder economische groei. De werkloosheid ligt in 2015 volgens het CPB 1,4 procentpunt hoger dan bij ongewijzigd beleid mocht worden verwacht.

Onder de huidige omstandigheden doen bezuinigingen nog meer pijn dan normaal, waarschuwt het IMF. Omdat veel landen tegelijk willen saneren, is het effect op de economische groei waarschijnlijk aanzienlijk groter. Niet elk land kan immers de export verhogen om de dalende vraag in het binnenland op te vangen. Daarbij is de ruimte voor centrale banken om met lagere rentetarieven voor meer lucht te zorgen, beperkt. Sinds de escalatie van de financiële crisis staan de belangijkste tarieven al op historisch lage niveaus.

Op de lange termijn heeft het terugdringen van het overheidstekort wel een positief effect op de economie, stelt het IMF. De lagere schuld zorgt ervoor dat een overheid minder rente hoeft te betalen, waardoor belastingen kunnen worden verlaagd. Dit stimuleert investeringen en daarmee de productie.

Voor de studie keek het IMF naar de gevolgen van bezuinigingsoperaties die in de afgelopen dertig jaar wereldwijd zijn uitgevoerd om de overheidsfinanciën op orde te brengen.