Dat geldt voor meer dagen. Van oudsher hebben veel culturen enkele vaste momenten in het jaar die in de seizoenscyclus van bijzondere betekenis zijn en die feestelijk gevierd worden. De zomerwende, een van de astronomische momenten waarvoor het megalithische Stonehenge werd gebouwd, en de winterwende, het midwinterfeest om te vieren dat de dagen weer beginnen te 
lengen. Nieuwjaarsdag is overal ter wereld een feest omdat aan de start van een nieuwe jaarcyclus grote betekenis wordt toegekend.

De christelijke kerk heeft ook aan diverse dagen vanuit de geloofstraditie betekenis toegekend. De christelijke feestdagen zijn 
in feite willekeurige dagen waarop 
de bijzondere betekenis van de desbetreffende heilsfeiten herdacht wordt. De oorspronkelijke betekenis wordt nog maar door een klein deel van de bevolking beleefd. De West-Europese cultuur houdt de dagen in stand, maar geeft ze langzaam een andere betekenis. De enorme commercialisering van Kerst maakt dit bijzonder zichtbaar.

In onze tijd is de waarde van het verschijnsel ”betekenisdag” ernstig aan erosie onderhevig. Allereerst heeft de commercie de al wat langer bestaande betekenis­dagen overgenomen. Verjaardagen draaien om cadeautjes (probeer maar eens met lege handen aan te komen). Vaderdag en Moederdag zijn schaamteloze middelen geworden om mensen de winkel in te krijgen. Sinterklaas is een goede graadmeter voor de nationale welvaart. Kerst is het jaarlijkse omzethoogtepunt voor de middenstand.

Verder is veel van wat ons nu aan ‘betekenis’ wordt opgedrongen een verwoede poging om binnen een informatieovervloed onze aandacht te trekken. Het heeft niets meer te maken met waarde die wij zelf ergens aan toekennen. Voor wie is de Dag van de Dialoog werkelijk van betekenis, of de Dag van de Coach, van het Respect, van de Linkshandigen? Je kunt het hele jaar vullen met de Dag van (zie dag-van.start­pagina.nl).

Dan heb je ook nog de Week van: de Smaak (dat was vorige week), de Liefde, de Scheepsbouw (die overigens samenvalt met de Week van de Toegankelijkheid). Daarnaast heeft de boekenbranche de Boekenweek uitgebreid met de Maand van het Spannende Boek. En naast dit alles mag u zich bezighouden met de Groene Maand, de Maand van de Vrijheid, de Maand van de Filosofie, en dat in het Jaar van de Tradities, van de Fiets, van de Biodiversiteit of in het Louis Braillejaar.

Het hoort bij de mens om een bijzondere betekenis toe te kennen aan sommige momenten in het leven. Als samenleving kunnen we vrij omgaan met oude en nieuwe betekenisdagen. Laten we de bovengenoemde wilde dagenwoekering terugsnoeien en collectief alleen aandacht geven aan wat voor ons echt belangrijk is.

Iedereen zou bijvoorbeeld (jaarlijks) een aantal betekenisdagen mogen invullen. De top tien worden onze collectieve feestdagen. Een groot deel van Nederland zou direct de Dag van de Arbeid verruilen voor een Dag van het Voetbal. De Dag van de Belastingteruggave zou zeker een feestdag worden. En we kunnen Koninginnedag omdopen tot Nationale Vrije Marktslenterdag.

Eigen betekenisdagen dringen zich vanzelf op: de Dag van de Aardbei, van het Onverwacht Herstel, van de Eerste Baan, van het Pensioen.

Het zelf toekennen van betekenis kunnen we ook serieus nemen door bijvoorbeeld geen sinterklaas meer te vieren. Dat scheelt in het decemberbudget. En door alleen nog naar verjaardagen gaan van personen van wie we het bestaan heel waardevol vinden. Dat scheelt per familie al gauw een aantal avonden op de kalender. Het zou immers mooi zijn als niet alleen ons Laatste Uur het Uur van de Waarheid is.

De auteur is senior beleidsmedewerker bij de rijksoverheid. Hij schrijft deze bijdrage op persoonlijke titel. Reageren aan scribent? nietbijbroodalleen@refdag.nl.