Voorlopig geen herstart eerste ICC-proces
DEN HAAG (ANP) – Het eerste proces voor het Internationaal Strafhof (ICC), dat al sinds juli platligt, wordt voorlopig niet herstart. De rechters in de Lubanga-zaak gaan niet in op het verzoek van hoofdaanklager Luis Moreno Ocampo om voorlopige getuigenverhoren te houden.
De rechters wijzen er in hun beslissing op dat een principieel probleem overeind blijft: Moreno weigert in sommige gevallen bevelen van rechters op te volgen. Daardoor kunnen de rechters de van oorlogsmisdaden verdachte Congolees Thomas Lubanga geen eerlijk proces garanderen. Dat principiële geschil ligt nu nog bij de Kamer van Beroep.
Het conflict ontstond door de weigering van Moreno om de identiteit van een beschermde getuige te onthullen aan de verdediging. De Argentijn is daar inmiddels wel toe bereid omdat problemen met de getuigenbescherming zijn opgelost.
Het draait allemaal om ‘bemiddelaar 143’ uit de Democratische Republiek Congo. Het Bureau van de Hoofdaanklager (OTP) zet plaatselijke medewerkers in om getuigen te vinden in het gebied waar Lubanga oorlogsmisdaden zou hebben gepleegd. Volgens de verdediging hebben die ‘locals’ tegen betaling getuigen gevonden die hebben gelogen. Zo zou ook iedereen die in de rechtszaal heeft verklaard door Lubanga en zijn mensen als kindsoldaat te zijn gerecruteerd, hebben gelogen. Volgens het OTP daarentegen zijn alleen noodzakelijke onkosten vergoed.
Lubanga is aangeklaagd voor het ronselen en inzetten van kindsoldaten in het oosten van Congo. Dat is een oorlogsmisdaad. Het proces begon in januari 2009.
Het ICC, het eerste permanente internationale hof voor de zwaarste misdaden zoals oorlogsmisdaden, zetelt sinds juli 2002 in de hofstad. Onder de medewerkers leeft onvrede dat het hof meer dan acht jaar na zijn oprichting nog in geen enkele zaak uitspraak heeft gedaan.
Bij het ICC loopt nu slechts één proces, tegen de Congolezen Germain Katanga en Mathieu Ngudjolo. Deze eerste moordzaak van het hof begon in november 2009. Het begin van het proces tegen ex-vicepresident Jean-Pierre Bemba van Congo is herhaaldelijk uitgesteld.