Dat staat in voorstellen die Europees Commissaris Olli Rehn (Monetair Beleid) woensdag heeft gepresenteerd. Rehn wil via strengere sancties de begrotingsdiscipline in het eurogebied verbeteren en zo voorkomen dat de eenheidsmunt na de Griekse schuldencrisis opnieuw in gevaar komt.

Bij de sancties wil Rehn een ‘omgekeerde stemprocedure’. Dat betekent dat de straf automatisch wordt opgelegd, tenzij een meerderheid van de lidstaten zich daartegen verzet. De rente over het bedrag op de geblokkeerde rekening en de boete worden verdeeld over de lidstaten die hun zaakjes wel op orde hebben.

De eurocommissaris wil bij het toepassen van de begrotingsregels meer rekening houden met de staatsschuld van een land. Afspraak is dat EU-lidstaten een tekort van hooguit 3 procent van het bbp mogen hebben en dat de staatsschuld maximaal 60 procent van het bbp mag bedragen. Dat laatste is de afgelopen jaren nogal op zijn beloop gelaten. Rehn wil dat landen met een te hoge schuld die voortaan snel afbouwen.

Als het aan de Europese Commissie ligt moeten EU-landen er ook voor zorgen dat ze economisch voldoende in de pas lopen met de andere lidstaten. Eurolanden die aanbevelingen uit Brussel om te hervormen naast zich neerleggen, zouden gestraft moeten worden met een jaarlijkse boete van 0,1 procent van het bbp.

Europese Commissie komt binnenkort met voorstellen om ook EU-lidstaten die de euro nog niet hanteren te kunnen straffen als ze een janboel maken van hun begroting. Zij zullen zo nodig gekort worden op de bijdragen die ze uit EU-fondsen ontvangen.

Tijdens een persconferentie onderstreepte Rehn dat het nieuwe sanctiesysteem niet met terugwerkende kracht wordt toegepast. Hij wees er ook op dat lidstaten alleen gestraft zullen worden als ze de aanbevelingen uit Brussel om hun financiën te saneren in de wind slaan.

Een werkgroep van EU-ministers van Financiën onder leiding van Europees president Herman Van Rompuy werkt aan soortgelijke maatregelen als Rehn nu voorstelt. Er is nog geen akkoord in deze werkgroep, maar volgens ingewijden is er wel sprake van toenadering.